313,1 Tiberius Roma keaisár 14–37 m.Kr. Pontius Pilatus romalaš virgeolmmái gii ráđđii Judea provinssa 26–36 m.Kr. ▶ Pilatus. Herodes Herodes Antipas, Herodes Stuorrá bárdni, eatnanhearrá gii ráđđii Galilea ja Perea 4 o.Kr.–39 m.Kr. Filip eatnanhearrá gii ráđđii Iturea, Trakonitisa ja Bassi eatnama davvinuortaosiid, 4 o.Kr.–34 m.Kr. Lysanias eatnanhearrá gii ráđđii Abilene mii lea guovlu Damaskusa davvioarjjabealde.Keaisár Tiberiusa vihttanuppelogát ráđđenjagi, dan áigge go Pontius Pilatus lei Judea eatnanhearrán, go tetrárkan ráđđejedje Galileas Herodes, Itureas ja Trakonitisa eatnamis su viellja Filip ja Abilenes Lysanias 2
Apd 4,6
3,2 Hannas ja Kaifas bajimusbáhpat geat jođiheigga Jerusalema báhpaid ja Alla ráđi. Álbmoga ovddimus áirasat romalaččaid ráđđejumi áigge. 18-36 m.Kr. Kaifas doaimmai bajimusbáhppan, muhto su vuohppa Hannas bisuhii iežas árvonama ja váikkuhusa.ja go bajimusbáhppan leigga Hannas ja Kaifas, de Ipmila sátni bođii Johannesii, Sakariasa bárdnái, gii orui meahcis. 3
19,4
3,3 Jordana guovlluide aláš lullin Jordanleagis. Vrd. 1 Mos 13,10–12.Son vulggii Jordana guovlluide ja sárdnidii juohke báikkis jorgaleami gástta suttuid ándagassii addojupmin, 4
nugo lea čállojuvvon profehta Jesaja girjái:
Jietna čuorvu meahcis:
Ráhkadehket Hearrái geainnu,
njulgejehket su bálgáid!
5Juohke leahki devdojuvvo,
buot várit ja dievát vuoliduvvojit.
Moalkás bálgát šaddet njuolgadin,
ráhpes geainnut jalgadin.
6
Tit 2,11
Ja buot olbmot oidnet Ipmila bestojumi.
10
Olbmot jerre sus: “Maid mii de galgat dahkat?” 11
Son vástidii: “Geas leat guokte báiddi, dat galgá addit nuppi dasa geas ii leat oktage. Geas lea láibi, dat galgá dahkat seammá ládje.” 12
Maiddái tuollárat bohte gásttašuvvot, ja sii jerre Johannesis: “Oahpaheaddji, maid mii galgat dahkat?” 13Son vástidii: “Allet gáibit eambbo go lea mearriduvvon.” 14Go soalddáhat jerre sus: “Naba mii, maid mii galgat dahkat?” de son vástidii sidjiide: “Allet váldde geasge ruđa veahkaválddiin dahje áitimiin, muhto duhtet bálkáseattet.”
15
Olbmot ledje vuordevaččat. Buohkat jurddašedje ahte Johannes sáhttá leat Messias. 16
2,4
13,25
Muhto son vástidii sidjiide buohkaide: “Mun gásttašan din čáziin, muhto maŋŋil mu boahtá son gii lea gievrrat go mun. Mun in leat dohkálaš čoavdit su gámagarccaidge. Son gásttaša din Bassi Vuoiŋŋain ja dolain. 173,17 goaivu muorragáffal mas leat govda bánit ja guhkes nađđa. Dáinna bargoneavvuin bálkestedje dulbmojuvvon gortniid bajás biggii: Sáđut manne biekka fárus, muhto gortnit, mat ledje losibut, gahčče eatnamii.Sus lea gieđas goaivu mainna son ráidne luvvejuvvon gortniid. Nisuid son čohkke áitásis, muhto sáđuid son boaldá dolas mii ii čáskka goassege.”
18Máŋgga eará láhkáige Johannes neavvui olbmuid go son sárdnidii sidjiide evangeliuma. 193,19 Herodes Herodes Antipas. >3,1. ▶ Herodesa sohka. Vrd. Matt 14,1–12; Mark 6,14–29.Muhto go son cuiggodii njealjádasráđđejeaddji Herodesa su vielja áhká Herodiasa dihte ja buot baháid dihte maid son dagai, 20de Herodes dagai vel dange ahte bijai Johannesa giddagassii.
21Ollu olbmot gásttašahtte iežaset. Go maiddái Jesus lei gásttašuvvon, de albmi rahpasii go son lei rohkadallamin, 22
Sál 2,7
Jes 42,1
Matt 12,18
17,5
2 Pet 1,17
ja Bassi Vuoigŋa bođii su badjelii duvvá hámis. Ja almmis gullui jietna: “Don leat mu ráhkis Bárdni, du mun lean válljen.”
23
Jesus lei sullii golbmalogijahkásaš go álggahii doaimmas. Son lei, nugo olbmot gádde, Josefa bárdni. Josefa áhčči lei Eli, 24su áhčči Mattat, su Levi, su Melki, su Jannai, su Josef, 25su Mattitja, su Amos, su Nahum, su Hesli, su Naggai, 26su Mahat, su Mattitja, su Šimi, su Josek, su Joda, 27su Johanan, su Resa, su Serubbabel, su Šealtiel, su Ner, 28su Melki, su Addi, su Kosam, su Elmadam, su Er, 29su Josua, su Elieser, su Jorim, su Mattat, su Levi, 30su Simeon, su Juda, su Josef, su Jonam, su Eljakim, 31
su Melea, su Menna, su Mattat, su Natan, su David, 32
su Isai, su Obed, su Boas, su Salma, su Nahšon, 33su Amminadab, su Admin, su Arni, su Hesron, su Peres, su Juda, 34
su Jakob, su Isak, su Abraham, su Terah, su Nahor, 35su Serug, su Reu, su Peleg, su Eber, su Šelah, 36su Kenan, su Arpakšad, su Sema, su Noa, su Lamek, 37
su Metušelah, su Henok, su Jered, su Mahalalel, su Kenan, 38
su Enoš, su Set, su Adam, su Ipmil.