41Israel, jos don jorgalat,
de beasat máhccat mu lusa, cealká Hearrá.
Jos don jávkadat fasttes eahpeipmiliiddát
mu muođuid ovddas,
de it dárbbaš leat golgosis.
2
Jes 45,25
65,16
Jer 12,16
Dalle don vuortnut rehálaččat,
rievttuid ja vuoiggalaččat:
“Nu duohta go Hearrá eallá”,
ja álbmogat buressivdnidit
iežaset su nama bokte
ja rámidit su.
3
Matt 13,22
Ná cealká Hearrá
Juda olbmáide ja Jerusalemii:
Jorgot alcceseattet ođđa eatnama!
Allet gilvve bastilislánjáid gaskii.
4
4,4 Birračuohpahehket iežadet Birračuohpahus, mii lei olgguldas lihtumearka Ipmiliin (1 Mos 17,10), govvida muhtomin váimmu jorgalusa. Vrd. 3 Mos 26,41; 5 Mos 10,16; 30,6; Rom 2,28eč; Kol 2,11.Birračuohpahehket iežadet Hearrái,
váldet eret váimmu ovdaliikki,
dii Juda olbmát ja Jerusalema ássit!
Muđui mu moarri njivžula
din bahás daguid dihte dego dolla,
iige dat leat čáskadeames.
5
Hos 5,8
Joel 2,1
Almmuhehket Judas,
gulahehket Jerusalemis,
bossot dorvve oppa eatnamis,
čurvot jitnosit:
Čoahkkanehket, mannot
ladnegávpogiidda!
6
5,15č
6,122
4,6 lihkuhisvuođa davvin >1,14.Bajidehket soahteleavgga! Sionii!
Báhtarehket, allet bisán!
Dasgo mun vuolggahan
lihkuhisvuođa davvin,
stuorra heavahusa.
7
50,44
4,7 Ledjon govvida dás vašálačča gonagasa dahje soahteveagaoaivámučča.Ledjon lea lihkkan suovkkastis,
álbmogiid duššadeaddji
lea lihkkasan mátkái,
vuolgán báikkistis
dahkat du eatnama ávdimin.
Du gávpogat duššaduvvojit,
iige oktage sáhte ássat dain.
8
4,8 horstta bivttas duddjojuvvon guolggas; morraša dahje gáhtamuša mearka. ▶ moraštanvierut.Gárvodehket horstta,
váidalehket ja bárgot!
Hearrá buolli moarri ii leat gáidan mis.
9Dan beaivvi, cealká Hearrá,
gonagas ja oaivámuččat dorvvuhuvvet,
báhpat suorganit
ja profehtat hirpmástuvvet.
10
8,15
14,13eč
28
Sii dadjet: “Vuoi Hearrá, min Ipmil!
Don leat beahttán
dán álbmoga ja Jerusalema.
Don celket: ‘Ráfi šaddá din oassin’,
muhto dál miehkki lea min čoddaga vuostá.”
11Dan áigge celkojuvvo
Jerusalemii ja oppa dán álbmogii:
Buolli biegga boahtá
meahci báljes alážiin
mu álbmoga njeaiga.
Dat biegga ii heive gortniid suohppumii
iige ráidnemii.
12Biegga maid mun vuolggahan,
lea dasa ilá garas.
Dál mun cealkkán didjiide duomu.
13
Joel 2,3eč
Hab 1,8
Vašálaš badjána dego bajánbalva,
su vovnnat leat dego riđđu,
su heasttat leat falibut go goaskimat.
Vuoi min, mii duššat!
14
Joel 2,12č
Jerusalem, basa váimmot bahávuođas,
vai bestojuvvošit.
Man guhká don divttát
bahás jurdagiid ássat iežat siskkildasas?
15
Dasgo Danis gullo áirasa jietna,
dat gulaha lihkuhisvuođa Efraimváriin.
16Dieđihehket dan álbmogii,
gulahehket Jerusalemii:
Birastahttit bohtet gáiddus eatnamis,
sii bajidit soahtečuorvasa
Juda gávpogiid vuostá.
17
Luk 19,43
Dego bealdduid fávttat
sii birastahttet eatnama,
danne go dat lea stuibmidan mu vuostá,
cealká Hearrá.
18
Du eallin ja du dagut
leat buktán dutnje dán oasehisvuođa.
Dakkár lea du bahávuohta, dat lea bahča
ja čuohcá du iežat váibmui.
19
Hab 3,16
Vuoi mu! Vuoi mu!
Mun botnjasattan bákčasiin.
Mu váibmu šoavvá, mu siskkildas buollá!
Mun in sáhte orrut jávohaga.
Mun gulan dorvečuodjama
ja soahtečuorvasiid.
20Duššadeapmi duššadeami ala,
oppa eanan lea duššaduvvon!
Fáhkkestaga mu goađit leat biliduvvon,
mu loavdagat gaikkoduvvon
čalbmeravkalanbottus!
21Man guhká mun ferten
oaidnit soahteleavggaid,
gullat soahtedorvviid jiena?
22
Jes 1,3
Mu álbmot lea jierpmeheapme,
dat ii dovdda mu.
Sii leat dáidemeahttun mánát,
ii sis leat áddejupmi.
Sii leat čeahpit dahkat bahá,
muhto eai máhte dahkat buori.
23
Mun geahčadin eatnama
– dat lei ávdin ja guorus,
ja almmi – dan čuovga lei jávkan.
24
Mun geahčadin váriid
– dat doarggistedje,
ja buot dievát sparaidedje.
25
Sef 1,2č
Mun gehččen
– ii oidnon oktage olmmoš,
buot almmi lottitge ledje báhtaran.
26Mun geahčadin šaddogárddi
– dat lei visot guorban,
buot gávpogat ledje gaikkoduvvon.
Buot dán lea dahkan Hearrá buolli moarri.
27
30,11
Ná cealká Hearrá:
Oppa eanan šaddá ávdimin,
muhto datte mun in loahpat dan áibbas.
28Eanan morašta,
ja albmi dan badjel sevnnjoda.
Muhto maid lean sárdnon ja mearridan,
in mun gáđa inge das jorggit.
29Riidejeddjiid ja dávgebáhččiid šlámas
báhtara juohke gávpot.
Olbmot čiehkádit suhkkes vuvddiide,
gorgŋot bávttiid ala.
Buot gávpogat leat hilgojuvvon,
ii oktage báze ássat daidda.
30
Jer 13,21
Esek 23,40
Maid dalle ávkkuha
ahte don gárvodat purpurbiktasiid,
čiŋadat golliin,
stuorrudat čalmmiidat ivnniin?
Duššás don čiŋadat:
Du ráhkisteaddjit leat hilgon du,
sii bivdet dál du heakka.
31
4,31 nieida Sion Jerusalem, govviduvvon nissonolmmožin.Mun gulan
dego riegádahtti nissona jiena,
dego nissona bárgasa
go son riegádahttá vuosttašriegádeaddjis.
Dat lea nieida Siona jietna.
Son fuoiku, son geaigguha gieđaid:
“Vuoi mu! Mun lean vuoimmeheapme,
mun gahčan olmmošgoddiid gihtii!”
51
Jer 6,10
Mi 7,2
Vázzet Jerusalema gáhtaid,
gehččet ja jearahehket,
dárkojehket olbmuid dan márkanšiljuin.
Jos gávdnabehtet ovttage gii dahká riekta
ja ohcá duohtavuođa,
de mun attán ándagassii dán gávpogii.
2Sii dadjet: “Nu duohta go Hearrá eallá”,
ja dattetge sii vurdnot vearrut.
3
Jer 2,30
Hearrá, du čalmmit
dáhttot oaidnit vuoiggalašvuođa.
Don leat cábmán sin,
muhto sii eai dovdan bákčasa.
Don leat measta duššadan sin,
muhto sii eai dáhtton
váldit vuostá bagadusa.
Sii leat biehttalan jorgaleames
ja leat dahkan iežaset bávtti garraseabbon.
4Mun jurddašin:
Sii leat oktageardánis olbmot,
sii leat meannudan jierpmeheamit,
sii eai dovdda Hearrá geainnu,
eai dovdda Ipmileaset dáhtu.
5
Jer 2,20
Mun manan stuorráid lusa
ja sártnun singuin,
sii dovdet Hearrá geainnu,
Ipmileaset dáhtu.
Muhto sii buohkat leat doadján geassáideaset
ja botken čanastagaideaset.
6
Hos 13,7
Dan dihte vuovddi ledjon falleha sin,
dan dihte ávdin eatnama gumpe speadjá sin;
leopárda vuođgŋá sin gávpogiid guorain.
Juohkehaš gii manná poarttas, gaikkoduvvo.
Eatnagat leat sin rihkkosat,
eatnat gerddiid sii leat jorralan.
7
Hos 13,6
Manne mun attášin dutnje ándagassii?
Du bártnit leat hilgon mu
ja vurdnon ipmiliid bokte
mat eai leat ipmilat.
Mun gallehin sin,
muhto sii ledje oskkáldasmeahttumat,
čoagganedje fuorrávissui.
8Sii leat dego bures bibmojuvvon
rahkki oret,
juohkehaš šnjirggáhallá
siidaguoimmis eamidii.
9
9,9
Ingo mun ráŋggáštivčče dákkár daguid,
cealká Hearrá,
ingo mun mávssahivčče
dákkár álbmogii?
10
4,27
Esek 6,8
Gorgŋot viidnegárdelovttaide
ja duššadehket daid,
muhto allet loahpat daid áibbas!
Gaikot viidnemuoraid ovssiid,
dasgo dat eai gula Hearrái.
11Israel ja Juda leat beahttán mu,
cealká Hearrá.
12
Jer 14,13č
Dat leat biehttalan Hearrá ja dadjan:
“Son ii daga maidege,
lihkuhisvuohta ii deaivit min,
ii min áitte miehkki iige nealgi.
13Profehtat leat dušše biegga,
ii sis leat Hearrá sátni.”
14
Dan dihte cealká Hearrá,
Almmiveagaid Ipmil:
Danne go dii sárdnubehtet diekkáriid,
de mu sánit maid mun adden du njálbmái
rivdet dollan.
Ja dán álbmoga mun dagan muorran,
ja dolla loaktá dan.
15
Jes 28,11
33,19
Jer 6,22eč
Israellaččat, mun buvttán din vuostá
guhkilmas álbmoga,
cealká Hearrá.
Dat lea fámolaš álbmot
mii lea leamaš dološ áiggiid rájes,
álbmot man giela don it dovdda,
man ságaid don it ádde.
16Sin njuollaskuohput leat
dego rabas hávddit,
veagalaš soahteolbmát sii leat buohkat.
17Sii borret du šattu ja láibbi,
sii borret du bártniid ja nieiddaid,
sii borret du smávvaomiid ja stuorraomiid,
sii borret du viidnemuoraid
ja fiikonmuoraid.
Mihkiin sii duššadit du ladnegávpogiid
maidda don luohtát.
18
30,11
Muhto daid beivviidge mun in duššat din áibbas, cealká Hearrá. 19
17,4
22,8č
Ja go olbmot jerret dus: “Manne Hearrá, min Ipmil, lea dahkan buot dán midjiide?” de vástit: “Nugo dii hilgguidet Hearrá ja bálvaleiddet vieris ipmiliid din iežadet eatnamis, nu dii dál šaddabehtet bálvalit vieris álbmoga eatnamis mii ii leat din.”
20Almmuhehket dán Jakoba sohkii,
gulahehket ná Judas:
21
Jer 4,22
6,10
Gula dán, don jierpmehis
ja dáidemeahttun álbmot!
Dis leat čalmmit, muhto ehpet dii oainne,
dis leat bealjit, muhto ehpet dii gula.
22
Sál 104,6eč
Ehpetgo dii bala mus,
cealká Hearrá,
ehpetgo dii doarggis mu muođuid ovddas?
Mun lean bidjan sáttogátti rádján merrii,
agálaš caggin man badjel dat ii beasa.
Vaikko bárut boršot,
de dat eai veaje maidege,
vaikko dat márret,
de dat eai ole badjel rájá.
23
Muhto dán álbmogis lea gážžáris
ja ceaggás váibmu.
Sii buohkat leat gáidan mus ja mannan eret.
24
5 Mos 11,14
Jes 30,23
Apd 14,17
Eai sii daja váimmusteaset:
“Ballot Hearrás, Ipmilisttámet!
Son addá arvvi rivttes áigái,
sihke čakčaarvvi ja giđđaarvvi,
ja diktá min ládjudit dihto vahkuid.”
25
Din vearredagut leat earáhuhttán
visot dán,
din suttut leat caggan dis buot buori.
26Dasgo mu álbmogis
leat ipmilmeahttun olbmot.
Sii njágadit dego loddebivdit,
bidjet gielaid ja darvehit olbmuid.
27
Nugo veaddelihtis leat dievva lottit,
nu lea sin viesuid dievva behtolašvuohta.
Dan dihte sii leat šaddan
stuorisin ja rikkisin,
28
Sál 73,7
Jes 1,23
Jer 7,6
buoidin ja šealgájeaddjin.
Sin bahás sániin ii leat mearri.
Sii eai dubme rievttuid áhčihemiid áššis
nu ahte dan ovddidivčče,
eaige sii hága váivvášiidda rievtti.
29
Ingo mun ráŋggáštivčče dákkár daguid,
cealká Hearrá,
ingo mun mávssahivčče dákkár álbmogii?
30
Hirbmatlaš ja gáfatlaš dagut
dáhpáhuvvet eatnamis.
31
Jer 20,6
Profehtat profehtastallet giellásiid,
báhpat ráđđejit sin rávvagiid mielde,
ja nu mu álbmot dáhttu dan leat.
Muhto maid dii dahkabehtet
go dan loahppa boahtá?
61
4,5eč
6,1 Bet-Hakkerem báiki Betlehema davvioarjjabealde.Benjaminlaččat, báhtarehket
Jerusalemis!
Bossot dorvve Tekoas,
cahkkehehket mearkadola Bet-Hakkeremii!
Davil áitá lihkuhisvuohta
ja stuorra heavahus.
26,2 nieida Sion >4,31.Mun duššadan nieida Siona,
fávrros ja jiellahallon nieidda.
3
Su vuostá bohtet báimmanat
ealuideasetguin.
Sii ceggejit gođiid dan birra,
ja iešguhtege váldá iežas guohtoneananbihtá.
4Gulahehket bassi soađi Siona vuostá!
Bohtet, fallehehkot guovdelaš beaivvi!
Ilá maŋŋit! Beaivi juo veaigána,
ja eahkedissuoivanat guhkkot.
5Bohtet, fallehehkot dalle ihkku
ja duššadehkot su ladniid!
6
Sef 3,1
Ná cealká Hearrá, Almmiveagaid Ipmil:
Njeidet muoraid ja huksejehket
fallehangorgŋehaga Jerusalema vuostá!
Vuoi dán giellásiid gávpoga!
Dan dievva lea soardin.
7
Nugo čázit golget gáivvos,
nu dát gávpot diktá iežas bahávuođa golgat.
Veahkaválddi ja stajideami jienat
gullojit das,
hávit ja časkkástagat leat álo mu ovddas.
8Jerusalem, váldde vára bagadusas,
aman jorgalit dutnje sealggi
ja dahkat du ávdin guovlun,
eanamin gos ii oktage ása.
9
Jer 5,1
Mi 7,1č
Ná cealká Hearrá, Almmiveagaid Ipmil:
Israela bázahas čoggojuvvo
dego viidnemuoras čoaggináigge maŋŋá!
Geige vel oktii gieđa viidnemuora guvlui
dego viidnemuorječoaggi!
10
5,21
Apd 7,51
6,10 dahppan beljiideaset hebreagiela mielde “sin bealjit leat birračuohpakeahttá”.“Geasa mun sártnošin,
gii gulašii go mun várren?
Sii leat dahppan beljiideaset,
sii eai dáhto gullat du jiena.
Hearrá sáni sii atnet bilkun,
eai sii beroš das.
11Muhto mu dievva lea Hearrá moarri,
mun in veaje dan caggat.”
Golggat dan mánáid badjelii
geat vázzet gáhtas,
nuoraid badjelii geat leat boahtán čoahkkái!
Olbmát ja nissonat váldojuvvojit gitta,
velá boarrásat ja vuorasmuvvan olbmotge.
12
Váid 5,2
Viesut ja bealddut gártet earrásiidda,
vašálaš váldá olbmáin áhkáid.
Mun geigen gieđa
dán eatnama ássiid vuostá,
cealká Hearrá.
13
Jer 23,11
Sii buohkat, smávvát ja stuorrát,
bivdet vearrivuoittu.
Profehtat ja báhpat meannudit behtolaččat.
14
8,11
14,13
Esek 13,1016
Mi 3,5
1 Tess 5,3
Geahppadit sii dálkkastit
mu álbmoga vigi.
Sii celket: “Ráfi, ráfi!”
vaikko ráfi ii leat.
15Sii leat dahkan
heahpatlaš ja fasttes daguid,
muhto sii eai dovdda heabu,
eai oppa máhtege heahpanaddat.
Dan dihte sii gahččet
gahččan olbmuid gaskii.
Sii guossalit go mun ozahalan sin,
cealká Hearrá.
16
23,37
Ná cealká Hearrá:
Orustehket ja gehččet gosa
lehpet mannamin,
váldet vára boares bálgáin!
Jerret mii lea buorre geaidnu
ja vádjolehket dan,
de dii gávdnabehtet vuoiŋŋadusa.
Muhto dii vástideiddet: “Eat vádjol!”
17
33,2eč
Hos 9,8
6,17 várdájeddjiid profehtat. Vrd. Esek 33,1eč.Mun bidjen didjiide várdájeddjiid
ja celken:
“Guldalehket dorvve jiena!”
Muhto dii vástideiddet: “Eat guldal!”
18Gullet dál, álbmogat! Dii buohkat
geat lehpet čoagganan,
fuomášehket mii dál dáhpáhuvvá.
19
Gula, eanan!
Mun buvttán lihkuhisvuođa dán álbmogii,
dat lea dan bahás áigumušaid šaddu.
Dat ii leat jeagadan mu sániid,
mu lága dat lea hilgon.
20
Jer 14,12
Am 5,22
Maid mun Saba suovvasiiguin,
gáiddus eatnama buoremus kalmusiin?
Din boaldinoaffarat eai dohkke munnje,
din njuovvanoaffarat eai leat
mu miela mielde.
21Dan dihte Hearrá cealká:
Geahča, mun bijan dán álbmoga ovdii
jorralusgeađggi!
Dasa guossalit sihke áhčit ja bártnit,
ja siidaguoibmi duššá
oktan siidaguimmiinis.
22
6,22 Davvieatnamis boahtá álbmot >1,14.Ná cealká Hearrá:
Davvieatnamis boahtá álbmot,
veagalaš álbmot čuožžila
eatnama doppimuš ravddas.
23Sis lea gieđas dávgi ja soahteákšu,
sii leat goavvásat eaige árpmit ovttage.
Sin jietna lea dego máraideaddji mearra,
sii riidejit heasttaiguin
gergosat fallehit du, nieida Sion.
24
“Go mii gulaimet sága dan birra,
de min gieđat njurre.
Áŧestus dohppii min
dego ávttat riegádahtti nissona.
25
46,5
49,29
Allet mana gieddái,
allet vádjol bálgáid,
dasgo doppe lea vašálačča miehkki!
Suorggahus lea juohke báikkis!”
26
Am 8,10
Mu vártnuhis álbmot,
gárvot horstta,
fierat gunaid siste!
Moraš ja čiero bahččagit,
dego olmmoš morašta áidna bártni.
“Fáhkkestaga duššadeaddji falleha min!”
27
Jer 1,18
Sak 13,9
Mal 3,2eč
Mun lean bidjan du
geahččalit iežan álbmoga
nugo silba geahččaluvvo.
Don galggat guorahallat dan,
geahččalit dan vádjolusa.
28
Sii leat buohkat gážžáris verrošeaddjit,
sii golget sárdnumin sealggebealde,
duođaid, sii leat buohkat gealbboheamit,
dušše veaiki ja ruovdi.
29Vuossu bossu,
muhto dolas golgá dušše ladju.
Dušši dihte lea suddaduvvon,
skárta ii leat sirrejuvvon.
30
Hilggohassilban sii gohčoduvvojit,
dasgo Hearrá lea hilgon sin.