201Báhppa Pašhur, Immera bárdni, Hearrá viesu bajimuš goziheaddji, gulai maid Jeremia profehtastalai. 2
Joh 18,22
Apd 23,2
2 Kor 11,24č
20,2 Benjaminpoartta jáhkkimis Jerusalema gávpotmuvrra davágeahčen.Dalle son cápmii profehta Jeremia ja bijai su gitta čoskii bajit Benjaminpoartta gurrii, gokko beassá Hearrá vissui. 3
20,10
46,5
49,29
Go Pašhur maŋit beaivvi luittii Jeremia luovos, de Jeremia dajai sutnje: Hearrá ii gohčot du šat namain Pašhur, muhto namain Magor-Missabib, Suorggahus juohke sajis! 4Ná cealká Hearrá: Mun dagan du suorggahussan alccesat ja iežat ustibiidda. Du oaidnut sii gahččet vašálaččaid miehkkái. Mun attán oppa Juda Babylona gonagasa gihtii. Son doalvu dan olbmuid Babylonii ja goddá sin mihkiin. 5
Mun attán buot dán gávpoga riggodagaid ja buot dan fidnemušaid dan vašálaččaid gihtii, buot dan mávssolaš gálvvuid ja buot Juda gonagasaid dávviriid. Dat rieviduvvojit ja dolvojuvvojit Babylonii. 6Don, Pašhur, ja buohkat geat ásset du viesus, šaddabehtet fáŋgan Babylonii. Dohko don jámát ja dohko don hávdáduvvot, don ja buot du ustibat geaidda don leat einnostan giellásiid.
Jeremia váidalus
7
Váid 3,14
Hearrá, don leat fillen mu,
ja mun lean diktán iežan fillehallat.
Don leat šaddan munnje menddo gievran
ja leat bihtán.
Beaivvis beaivái mun lean
olbmuid bogostahkan,
buohkat hiddjidit mu.
8Nu dávjá go mun sártnun,
de mun ferten čuorvut,
gulahit veahkaválddi ja duššadeami.
Hearrá sátni lea šaddan munnje
hiddjádussan ja bilkádussan
beaivvis beaivái.
9
Sál 39,4
Am 3,8
Muhto go mun dadjen:
“Mun in áiggo jurddašit su
inge šat sárdnut su nammii”,
de lei dego dolla livččii buollán
mu siskkildasas,
dahppasan mu dávttiide.
Mun lean rahčan gierdat dan,
muhto in šat nagot.
10
Jer 20,3
Mun lean gullan
eatnagiid savkkuheamen:
“Suorggahus lea juohke sajis!
Guoddalehket su! Mii guoddalit su!”
Velá mu ustibat fáktejit,
dušše vurdet jogo mun gahčašin:
“Son sáhttá iežas diktit fillejuvvot,
nu ahte mii bihtit sus
ja beassat mávssahit sutnje.”
11
15,20
17,18
Muhto Hearrá lea muinna
dego veagalaš gievra,
mu doarrádallit guossalit
eaige biđe mus.
Sii heahppášuhttojuvvojit,
danin go sii eai leat meannudan viisát,
sii ožžot heahpada
mii ii goassege vajálduva.
12
Hearrá, Almmiveagaid Ipmil,
don geahččalat vuoigatlačča,
don guorahalat váimmu ja jurdagiid.
Divtte mu oaidnit go don mávssahat sidjiide,
dasgo du háldui mun lean oskkildan áššán.
13Lávlot Hearrái, máidnot Hearrá!
Son beastá váivváša bahádahkkiid gieđas.
14
Jer 15,10
Garuhuvvon lehkos dat beaivi
go mun riegádin!
Allos lehko buressivdniduvvon dat beaivi
go eadnán riegádahtii mu!
15Garuhuvvon lehkos dat olmmái
gii buvttii mu áhččái illusága:
“Dutnje lea riegádan bárdni”,
ja illudahtii su sakka.
16
Jer 23,14
Vare dan olbmái geavašii
dego gávpogiidda
maid Hearrá duššadii árpmitkeahttá!
Vare son gulašii bárguma iđđedis,
soahtečuorvasa beaiveguovdil,
17danne go ii goddán mu eadnán goŧŧui!
Eadnán livččii šaddan mu hávdin
ja bisson áhpeheapmin álohii.
18
Manne mun galgen boahtit
eadnán goaŧus
oaidnit váivvi ja morraša,
nu ahte mu beaivvit vásset heahpadis?
Nebukadnesar birastahttá Jerusalema
211Gonagas Sidkia vuolggahii Jeremia lusa Pašhura, Malkia bártni, ja báhppa Sefanja, Maaseja bártni. Soai buvttiiga gonagasas sáni: 2
37,37
42,2č
“Oza ráđi Hearrás min ovddas, dasgo Babylona gonagas Nebukadnesar soahtá minguin. Vare Hearrá dagašii oavdudagu nugo dávjá lea dahkan, vai vašálaš geassáda.” 3Jeremia gohčui dadjat Sidkiai: 421,4 kaldealaččat seammá go babylonialaččat.Ná cealká Hearrá, Israela Ipmil: Mun jorgalan din iežadet vuostá daid soahtevearjjuid maiguin dii soahtabehtet Babylona gonagasain ja kaldealaččaiguin geat birastahttet din. Mun buvttán soađi muvrraid olggobealde guovdu gávpoga. 5
Jer 27,5eč
Mun ieš soađan dinguin geigejuvvon ja gievrras gieđain moaris, suhtus ja stuorra vašáskemiin. 6Mun časkkán rohttudávddain dán gávpoga ássiid, sihke olbmuid ja omiid. 7
22,25
32,3eč
Ja das maŋŋil, cealká Hearrá, mun attán Sidkia, Juda gonagasa, su bálvaleddjiid ja álbmoga, daid geat vel leat báhcán dán gávpogii rohttudávddas, miehkis ja nealggis, Babylona gonagasa Nebukadnesara gihtii, sin vašálaččaid gihtii ja daid gihtii geat bivdet sin heakka. Son goddá sin miehki ávjjuin; ii son árpmit, ii seastte iige ane váibmoláđisvuođa. 8
30,1519
Gulat dán álbmogii: Ná cealká Hearrá: Mun divttán din válljet eallima dahje jápmima. 9
Gii báhcá dán gávpogii, dat jápmá miehkkái, nealgái ja rohttudávdii. Muhto gii vuolgá gávpogis ja searvá kaldealaččaiguin geat birastahttet din, dat oažžu eallit ja gádju heakkas. 10
Mun lean mearridan buktit dán gávpogii lihkuhisvuođa, mun in šat veahket dan, cealká Hearrá. Gávpot addojuvvo Babylona gonagasa gihtii, ja son boaldá dan.
Gonagasa ja álbmoga duopmu
11Cealkke Juda gonagasvissui:
Gula Hearrá sáni,
12
Jer 4,4
22,1eč
Davida viessu!
Ná cealká Hearrá:
Dubmejehket vuoigatlaččat juohke iđida,
gádjot stajiduvvon olbmo soardi gieđas,
vai mu moarri ii cahkkáše
ja buoláše dego dolla,
geange čáskatkeahttá.
Nu dáhpáhuvvá din bahás daguid dihte.
13
Mun fallehan du, Jerusalem,
du gii ráđđet leagi dego dronnet
ja badjánat jalgadasa badjel nugo bákti.
Don dajat: “Gii sáhttá fallehit min
ja bahkket min viesuide?”
14
Mun ráŋggáštan din,
dan dii lehpet ánssášan daguideattetguin,
cealká Hearrá.
Mun buolláhan gávpoga vuovddi,
ja dolla loaktá buot.
Hearrá várrehusat
221Hearrá celkkii munnje: Mana Juda gonagasa šlohttii ja sártno doppe ná: 2
Gullet Hearrá sáni! Son cealká dán dutnje, Juda gonagas, gii čohkkát Davida truvnnus, du bálvaleddjiide ja du álbmogii, didjiide buohkaide geat mannabehtet sisa dáid poarttaid ráigge: 3
Dahket dan mii lea riekta ja vuoigat! Gádjot stajiduvvon olbmo soardi gieđas. Allet vealat vierrásiid, oarbásiid alletge leaskkaid, allet daga veahkaválddi geasage. Allet golggat vigihis vara dán báikkis. 4
Jos dii doahttalehpet mu sáni, de gonagasat geat čohkkájit Davida truvnnus bohtet sisa dán viesu poarttaid ráigge. Sii bohtet oktan bálvaleddjiideasetguin, vovnnaiguin ja heasttaiguin vuoji, ja maiddái sin álbmot boahtá deike. 5Muhto jos dii ehpet gula maid mun sártnun didjiide, de dát viessu duššaduvvo. Dan mun vuortnun iežan bokte, cealká Hearrá. 622,6 Gilead, Libanon Gilead lea várreeanan ja Libanonis leat alla várit.Ná cealká Hearrá Juda gonagasvissui:
Don leat leamaš munnje dego Gilead,
nugo Libanona čohkka,
muhto mun dagan du meahccin,
gávpogin gos olbmot eai ása.
7Mun vihahan hearjideddjiid fallehit du.
Sii bohtet vearjjut gieđas,
njeidet du válljusederiid
ja bálkestit daid dollii.
8
1 Gon 9,8č
2 Muit 7,21č
Jer 5,19
Ollu álbmogiid olbmot mannet dán gávpoga meaddel ja jearahit: “Manne Hearrá lea dahkan dán láhkai dán stuorra gávpogii?” 9Sii ožžot dán vástádusa: “Dan ássit hilgo Hearrá, Ipmileaset, lihtu. Sii rohkadalle ja bálvaledje eará ipmiliid.”
Vuoi gonagas Šalluma!
1022,10 jábmi Gonagas Jošia, gii gahčai soađis egyptalaččaiguin Megiddos 609 o.Kr. Gč. 2 Gon 23,29. su gii manná eret Jošia bárdni Joahas, su nubbi namma lea Šallum, gč. 1 Muit 3,15. Farao Neko válddii su fáŋgan. Gč. 2 Gon 23,33.Allet čiero jábmi, allet moraš su. Čirrot baicce su gii manná eret, gii ii máhca šat ruoktot iige beasa šat oaidnit dan eatnama gos riegádii. 11
Dasgo ná cealká Hearrá Juda gonagasa Šalluma, Jošia bártni, birra, gii šattai gonagassan áhčis Jošia maŋŋil ja dolvojuvvui eret dán eatnamis: Son ii šat máhca deike. 1222,12 dohko Egyptii.Son jápmá dohko gosa lea dolvojuvvon fáŋgan, iige son šat goassege oainne dán eatnama.
Vuoi gonagas Jojakima!
13
Hab 2,12
Vuoi su gii ii hukse
iežas viesu vanhurskkisvuođain,
loktalanjas vearrivuođain.
Don barggahat lagamuččat nuvttá
itge atte sutnje su bálkká.
14Don dajat: “Mun huksen alccesan
stuorra viesu, saddjás loktalanjaid,
ráhkadahtán vissosan ihkkoniid,
skoađastan dan sedermuorain
ja málen ruoksadin.”
15
Sárd 3,13
Datgo dahká du gonagassan,
ahte goarggastalat sederfielluiguin?
Almma du áhččige borai ja jugai gallás,
muhto dattetge son dagai dan
mii lea vuoigat ja riekta,
ja danin sutnje geavai bures.
16Son rábidii vuoigatvuođa
vártnuheapmái ja váivvášii –
dalle visot lei buorre.
Dat gii dahká ná,
dat dovdá mu, cealká Hearrá.
17Muhto du čalmmit ja váibmu
bivdet dušše du iežat vuoittu,
vigihis vara golggaheami,
soardima ja veahkaválddi.
18
2 Gon 23,34
Jer 34,5
Danne Hearrá cealká ná
Juda gonagasa Jojakima,
Jošia bártni, birra:
Ii oktage moraš su iige čuorvvo:
“Vuoi vieljažan! Vuoi oappážan!”
Ii oktage moraš su iige čuorvvo:
“Vuoi hearrážeamet!
Vuoi su hearvásvuođa!”
19
Jer 36,30
Son hávdáduvvo dego ásen,
su rumaš gessojuvvo ja suhppejuvvo
olggos Jerusalema poarttain.
Vuoi Jerusalema!
20
Goarkŋo Libanonii ja bárggo,
divtte jienat skádjat Bašanis,
huikke Abarimváriin,
dasgo buot du ráhkisteaddjit
leat skálmmastuvvon!
21
3,25
6,16č
Mun sárdnon dutnje dalle go don
ain ellet oadjebassan,
muhto don dadjet: “Mun in guldal!”
Dat lei dus vierrun
gitta nuorravuođat rájes,
don biehttalit guldaleames mu jiena.
22Riđđu doalvu buot du báimmaniid,
du ráhkisteaddjit dolvojuvvojit fáŋgan.
Dalle don oaččut heahpada ja bilkku
bálkán buot bahávuođastat.
23Don ásat dál dego Libanonis,
leat ráhkadan beasi sedermuoraide.
Mo don šattatge dalle luoibmat
go dohppehalat bákčasiidda,
dego riegádahtti nissona ávttaide!
Vuoi gonagas Jojakina!
24
2 Muit 36,9
All 8,6
Hag 2,23
22,24 Konja Jekonja dahjege Jojakin geas 597 o.Kr. váldojuvvui eret gonagasváldi ja gii dolvojuvvui Babylonii. Vrd. 2 Gon 24,8eč. >13,18. seailasuorpmas ▶ seaila. Gč. Hag 2,23.Nu duohta go mun ealán, cealká Hearrá: Vaikko don, Konja, Juda gonagas, Jojakima bárdni, livččet seailasuorpmas mu olgeš gieđas, de dasge mun gaikkihivččen du eret. 25
34,20
Mun attán du Babylona gonagasa Nebukadnesara ja kaldealaččaid gihtii, daid geat bivdet du heakka ja geain don balat. 26
Mun suhppen vieris eatnamii du ja du eatni gii riegádahtii du. Doppe doai eahppi riegádan, muhto dohko doai jápmibeahtti. 27Muhto dán eatnamii gosa doai áibbašeahppi, doai eahppi máhca šat goassege. 28
Leago dát olmmái, Konja, badjelgeahčahas, cuvkejuvvon láirálihtti mas ii oktage fuola? Manne son ja su nálli leat bálkestuvvon guhkás, suhppejuvvon dakkár eatnamii maid sii eai dovdda? 29Eanan, eanan, eanan, gula Hearrá sáni! 30Ná cealká Hearrá: Čálit dán olbmá mánáheapmin, olmmájin gean eallimis ii leat mihkkege lihkuid. Ii oktage su nális šat eambbo ane lihku čohkkát Davida truvnnus ja ráđđet Juda.