Profehta mánát mearkan álbmogii
81
Hab 2,2
8,1 Maher šalal haš bas symbolalaš namma mii mearkkaša “fargga sálaš, dalán rievidus”. Gč. 7,3.Hearrá celkkii munnje: “Váldde stuorra távvala ja čále dasa sihkokeahtes čállagiin: ‘Maher šalal haš bas’.” 2
18,2
Mun válden alccesan luohtehahtti duođašteaddjin báhpa Uria ja Sakarja, Jeberekja bártni. 3De mun veallájin profehtaáhkáinan, ja son šattai áhpeheapmin ja riegádahtii bártni. Hearrá celkkii munnje: “Bija sutnje namman Maher šalal haš bas, 4
danne go ovdal go bárdni lea oahppan dadjat ‘áhčči’ ja ‘eadni’, de guddojuvvojit Damaskusa riggodagat ja Samaria soahtesálaš Assyria gonagasa ovdii.”
5Hearrá sártnui fas munnje. Son celkkii: 68,6 Siloa čáziid dás čáhcekanála. >7,3. Maŋŋil dat adnojuvvo Siloaláddo birra. >2 Gon 20,20.“Go dát álbmot hilgu Siloa čáziid mat golget loaittul, ja danin nuondá Resina ja Remalja bártni ovddas, 7de mun, Hearrá, divttán Eufrata šávihit sin badjelii veagalaš čáziidisguin – Assyria gonagasa ja su fámu. Dat badjána badjel buot oliidis ja gokčá buot gáttiidis, 88,8 Immanuel >7,14.dat šáviha Judage badjelii ja dulvá, ollá čeabeha rádjái. Lebbejuvvon soajáidisguin dat gokčá du eatnama ravddas ravdii, Immanuel.”
9
8,9 Álbmogat Israela vašálaččat.Álbmogat, bajidehket soahtečuorvasa –
almmatge cuvkejuvvobehtet.
Guldalehket, buot gáiddus eatnamat!
Ráhkkanehket soahtái –
fargga dohppehallabehtet ballui!
Ráhkkanehket soahtái –
fargga dohppehallabehtet ballui!
10
Jes 19,3
Jer 19,7
Hutket áigumušaid –
dat dahkkojuvvojit duššin!
Addet gohččumiid –
dain ii leat ávki.
Dasgo Ipmil lea minguin.
11Dán Hearrá sártnui munnje go son dohppii mu ja várrii mu vádjoleames dán álbmoga geainnu: 12
Hearrá celkkii: Allet gohčot bahájuonalaš lihtodeapmin buot maid dát álbmot gohčoda bahájuonalaš lihtodeapmin. Allet suorgan, allet bala das mas dat ballá. 13
Matt 10,28
1 Pet 3,14
Atnet Hearrá, Almmiveagaid Ipmila, bassin. Sus dii galgabehtet ballat, su ovddas doarggistit. 14
Rom 9,33
1 Pet 2,8
Son šaddá easttan ja čuolbman, jorralangeađgin ja vearránusa báktin Israela goappašagaide viesuide, giellan ja gillarin Jerusalema ássiide. 15
Olusat sis guossalit, gahččet ja cuvkejuvvojit, roahkkasit ja giddanit.
168,16 čanan dahje gurpen. Čállosat, mat ráddjojuvvojedje gearrun, sáhtte čadnojuvvot báttiin gearu birra, dahje gissojuvvot liinni sisa. oahpahusa, sátnán profehta iežas sárdnideapmi ja rávvagat. Gč. v. 20.Mun čanan oahpahusa gearrun, seilen sátnán máhttájeddjiidasan. 17
27,14
33,20
62,6
Jes 45,15
Mun vuorddán Hearrá gii čiehká muođuidis Jakoba álbmogis, ja dorvvastan sutnje. 18
8,3
Joel 3,22
Hebr 2,13
8,18 mearkan ja ávaštussan Vrd. 7,3; 8,3.Mun ja mánát geaid Hearrá lea addán munnje, mii leat dás, mearkan ja ávaštussan Israelii, Hearrá, Almmiveagaid Ipmila, mearkan, su gii ássá Sionváris.
19Go didjiide daddjojuvvo: “Jerret neavvaga jábmiid vuoiŋŋain ja einnostusvuoiŋŋain, dain mat samaidit ja muljardit! dihtoštehket einnosteddjiin mat samaidit ja muljardit, de celket: – Almma álbmot oažžu jearrat iežas ipmiliin, átnut jábmiin ealli olbmuid beales 20
sáni ja oahpahusa?” – Nu hupmet dat geain ii leat iđitguovssu.
21
Am 8,11eč
Áŧestusas ja nealggis sii vádjolit eatnamis, ja nealggisteaset sii vašáskit ja garuhit gonagasaset ja ipmiliiddiset. Jos sii jorgalit allagasa guvlui 22
dahje gehččet eatnamii, de lea áŧestus ja seavdnjadas, áŧestusa idja, bihkkaseavdnjadas almmá čuovgga haga.
91
9,1 Sebulon, Naftali guokte Israela davvičeardda; dat ledje vuosttažat maid assyrialaččat fallehedje. Gč. 2 Gon 15,29. Meara geainnu Damaskusa geaidnu mii manai Gennesaretjávrri guora ja Jisreela duolbadasa badjel gitta Gaskameara rádjái; dás unnit eananguovlu rittus, Karmelvári lulábealde.Muhto seavdnjatvuohta gáidá doppe gos dál lea áŧestus.
Ovdalaš áiggiid Hearrá válddii gudni Sebulona eatnamis ja Naftali eatnamis. Muhto oktii son máhcaha gudnái Meara geainnu, Jordana don beale eatnama ja vierrásiid Galilea.
Ráfioaivámuš
2
Luk 1,79
Álbmot mii vádjola seavdnjadasas,
oaidná stuorra čuovgasa.
Daidda geat ásset jápminsuoivana eatnamis,
suonjarda čuovga.
3
119,162
Don divttát ávu badjánit,
don dagat ilu stuorisin.
Sii illudit du muođuid ovddas
nugo illuduvvo lájuid áigge,
nugo ávvuduvvo sállaša juogadeames.
4
14,525
9,4 go Midjan cuvkejuvvui go Gideon vuittii midjanlaččaid. Vrd. Duop 7,23eč.Geassá mii dettii sin hárduid,
gevrejeaddji soappi don leat doadján
dego dan beaivvi go Midjan cuvkejuvvui.
5
Juohke soahtegáma mii adnojuvvui soađis,
juohke oalgebivttas mii durddui varrii,
boldojuvvo,
dat šaddet dola loaktámuššan.
6
Duop 13,18
Mi 5,4
Sak 9,10
Luk 1,31
2,711
Joh 3,16
Rom 8,32
Ef 2,14eč
9,6 mánná gonagas Davida nális (Messias).Dasgo mánná lea riegádan midjiide,
bárdni lea addojuvvon midjiide.
Váldi lea biddjojuvvon su olggiid ala,
ja su namma lea
Ovddolaš Ráđđeaddi, Veagalaš Ipmil,
Agálaš Áhčči, Ráfioaivámuš.
7
Sál 8,7
72,5eč
Dan 7,14
Luk 1,32
1 Kor 15,27
Váldi šaddá stuorisin
ja ráfi loahppameahttumin
Davida truvnnus ja su riikkas.
Dat nannejuvvo ja bisuhuvvo
rivttiin ja vanhurskkisvuođain
dál ja agálaččat.
Hearrá, Almmiveagaid Ipmil,
dahká dán áŋgirvuođastis.
Gáhtameahttun Israel
8
9,8 Jakob >4 Mos 23,7.Hearrá vuolggahii sáni Jakoba vuostá,
su sátni deaivvai Israelii.
9Oppa álbmot šattai dovdat dan,
Efraim ja Samaria ássit.
Muhto čeavlájit ja goargadit sii dadje:
10“Diilamuvrrat leat gahččan,
muhto mii hukset
čullojuvvon geđggiiguin.
Meahccefiikonmuorahirssat
leat doddjon,
muhto mii bidjat sederiid
daid sadjái.”
11
Jes 5,25
10,4
Hearrá divttii Israela vuostálastiid
ávvudit
ja hástalii sin vašálaččaid sin vuostá,
12aramealaččaid nuortan
ja filistalaččaid oarjin,
vuovdát sii borre Israela.
Dattetge su moarri ii sožžon,
su giehta lea ain bajiduvvon.
13
Hos 7,10eč
Am 4,6eč
Muhto álbmot ii jorgalan
su beallái gii cápmii dan,
sii eai ohcan Hearrá,
Almmiveagaid Ipmila.
14
Jes 10,33
19,15
Nu Hearrá čuohpai Israelis
oaivvi ja seaibbi,
gierraga ja skáhčira ovttahat beaivvi.
15Vuorrasat ja árvvus adnojuvvon olbmát
leat oaivi,
profehtat geat oahpahit giellásiid,
leat seaibi.
16
Luk 6,39
Dán álbmoga oahpisteaddjit
čádjidahtte sin,
dat geat oahpistuvvojedje,
láhppojedje.
17Danne Hearrá ii seastán
sin nuorra olbmáid,
ii árpmihan sin oarbásiid iige leaskkaid.
Sii buohkat ledje
ipmilmeahttumat ja vearredahkkit,
buot sin sárdnumuš lei jallavuohta.
Dattetge su moarri ii sožžon,
su giehta lea ain bajiduvvon.
18Bahávuohta bulii dego dolla
ja bolddii bastilislánjáid ja gáskálasaid.
Dat buolláhii rođu,
ja suovva badjánii allagassii.
19Hearrá, Almmiveagaid Ipmila,
moarri bolddii eatnama,
ja álbmot šattai dola loaktámuššan,
nubbi ii seastán nuppi.
20Sii gáskkašedje olgeš beallái
ja ledje ain nealggis,
sii snelko gurut beallái eaige gallánan.
Buohkat borre lagamuččaideaset:
21Manasse borrá Efraima
ja Efraim Manasse,
ja soai searválaga Juda.
Dattetge su moarri ii sožžon,
su giehta lea ain bajiduvvon.
101
Am 5,11
Mi 7,3
Vuoi daid geat ásahit
vuoigatmeahttun lágaid
ja čállet vahátlaš mearrádusaid!
2
5 Mos 16,19
24,17
27,19
Sát 18,5
Am 5,11
Sii heađuštit gefiid oažžumis rievtti,
sii rievidit vuoigatvuođa
mu álbmoga váivvášiin.
Leaskkat šaddet sin sálašin,
oarbásiid sii stajidit.
3
Jer 5,31
Maid dii dahkabehtet
ráŋggáštusa beaivvi,
go heavahus boahtá gáidagasas?
Gean lusa dii báhtarehpet oažžut veahki,
gosa dii guođđibehtet riggodagadet?
4Dalle ii leat eará
go guvrut fáŋggaid searvvis
dahje gahččat gottáhallan olbmuid gaskii.
Dattetge su moarri ii sožžon,
su giehta lea ain bajiduvvon.
Assur Hearrá moari neavvun
5
Vuoi Assura, mu moari rissi,
mu garra suhtu soappi!
6
83,11
Váid 3,45
Mi 7,10
10,6 ipmilmeahttun álbmoga Israel mii lea jorralan Hearrás.Mun vuolggahan su
ipmilmeahttun álbmoga vuostá,
mun gohčun su fallehit dán álbmoga
mii lea moaráhuhttán mu,
vai dat rievidivččii ja stajidivččii
ja duolmmašii dan dego gáhtaid durddi.
7Muhto Assur ii ipmir dan nu,
sus leat eará jurdagat.
Son dáhttu billistit
ja duššadit máŋga álbmoga.
8
Son cealká:
“Eaigo mu oaivámuččat
leat buohkat gonagasat?
910,9 Kalno, Hamat, Arpad aramealaččaid gávpotstáhtat maid assyrialaččat válde. Kalno lea seammá gávpot go Kalne, gč. Am 6,2. Karkemiš deaŧalaš gávpot Eufratgáttis, dálá Tyrkia ja Syria ráji alde. Gč. Jer 46,2.Geavaihan Kalnoi dego Karkemišii,
Hamatii dego Arpadii
ja Samariai dego Damaskusii.
10Mun vuolidin eahpeipmiliid riikkaid, ja almmatge daid ipmilat ledje eambbo veara go Jerusalema ja Samaria ipmilat. 11Ingo mun sáhtáše dahkat Jerusalemii ja dan eahpeipmilgovaide seammá go dahken Samariai ja dan govaide?”12
Go Hearrá lea ollašuhttán dagus Sionváris ja Jerusalemis, de son ozahallá Assura gonagasas dan maid son lea dahkan goargatvuođastis ja čeavlás allamielalašvuođastis. 13Danin go ná Assura gonagas lea sárdnon:
“Dán mun dahken iežan givrodagain,
iežan stuorra viisodagain,
munhan lean jierbmái.
Mun sirden álbmogiid rájiid
ja spedjen sin dávviriid.
Veagalašvuođain mun norddastin
gonagasaid truvnnus.
14Mu giehta olii olbmuid opmodagaide
nugo lottibeassái,
ja nugo olmmoš čoaggá
guđđojuvvon moniid,
nu mun čoggen buot eatnamiid,
iige oktage lihkastan soaji
iige rabastan njuni ja civkkádan.”
15Čevllohallágo ákšu dasa gii čuollá?
Leago sahá eambbo go dat gii sahe?
Dego soabbi mahkáš doalašii dan
gii dan lokte,
dego asttáhat mahkáš loktešii dan
gii ii leat muorra!
16Dan dihte Hearrá, Almmiveagaid Ipmil,
vuolggaha rávžadávdda
Assura gonagasa buoiddahiidda,
ja su goargatvuođa vuolde cahká buollin
dego dola buollin.
17
Israela Čuovga šaddá dollan,
Israela Bassi dollanjuovččan
mii buollá ja loaktá Assura gonagasa
bastilislánjáid ja gáskálasaid ovttat beaivvi
18ja loaktá ollásit
su čáppa vuvddiid ja šaddogárddiid.
Sutnje geavvá dego buohccái gii sotná.
19Su vuovdái báhcet
nu unnán muorat ahte mánná
sáhttá daid lohkat.
20Dan beaivvi Israela bázahas, Jakoba gáddjojuvvon joavku, ii šat dorvvas dasa gii časkkii sin, muhto dorvvasta oskkáldasat Hearrái, Israela Bassái. 21
10,21 Bázahas jorgala hebreagillii šear jašub. >7,3.Bázahas jorgala, Jakoba bázahas jorgala veagalaš Ipmila beallái. 22
Vaikko vel du álbmot, Israel, livččii dego meara sáttočalmmit, de dušše bázahas jorgala. Duššadeapmi lea mearriduvvon, dat lea vuoigatlašvuođa boršu dulvi. 23
Hearrá Ipmil, Almmiveagaid Ipmil, ollašuhttá mearriduvvon duššadeami miehtá oppa eatnama.
24
Ná cealká Hearrá Ipmil, Almmiveagaid Ipmil: Mu álbmot mii ásat Sionis, ale bala Assuris go dat časká du asttáhagain ja bajida soappi du vuostá, dego Egypta dagai. 25
Duop 7,19–25
Jes 9,4
14,5
Fargga, oanehis áiggi geažes, ráŋggáštus ollašuvvá, ja mu moarreduopmu eatnamii šaddá duohtan. 2610,26 Midjan >9,4.Dalle Hearrá, Almmiveagaid Ipmil, spáiku su spižain, dego dalle go Midjan časkojuvvui Orebbávtti luhtte, ja bajida soappi meara vuostá, seammá ládje go son oktii dagai Egyptas. 27Dan beaivvi Assura noađđi váldojuvvo du oalggis, ja geasis du niskkis doddjojuvvo.
Vašálaš falleha Jerusalema
28Son lihkkasa Pene-Šemenis,
manná Ajata guvlui, johtá Migrona bokte,
guođđá Mikmasii iežas gálvoráiddu.
29Son manná gura čađa,
Gebas lea su idjasadji.
Rama doarggista,
Saula Gibea báhtara.
30Bárggo, Gallim!
Guldal, Lajša!
Vástit, Anatot!
31Madmena báhtara,
Gebima ássit mannet dorvui.
32Odne juo son čuožžu Nobas,
lokte gieđa Sionvári guvlui,
Jerusalema aláža vuostá.
33
Muhto dalle Hearrá, Almmiveagaid Ipmil,
čuollá muorragierragiid hirpmus fámuin.
Skoahččájeaddji muorat čuhppojuvvojit,
alla muorat njeidojuvvojit.
34
Rohtu njáskojuvvo ákšuin,
Libanona gorges vuovdi gahččá.