411
43,26
Jaskkodehket!
Guldalehket mu, gáiddus eatnamat!
Gullet, álbmogat!
Bohtet ovdan ja sárdnot,
loaiddastehkot ovttas rievtti ovdii.
241,2 mannat vuoittus vuitui čujuha Persia gonagas Kyrosii, gii 540-logus o.Kr. manai vuoittus vuitui Uhca-Asias. Vrd. v. 25; 44,28; 45,1.Gii lea boktán nuortan olbmá
mannat vuoittus vuitui?
Gii addá álbmogiid su háldui
ja diktá su duolbmat gonagasaid?
Su miehkki rievdada sin gavjan,
su dávgi dahká sin sáđđun biggii.
3Son doarrida sin,
manná ovddos oadjebassan,
su juolggit illá guoskkahit luotta.
4
Jes 44,6
48,12
Alm 1,17č
2,8
22,13
Gean bargu dát lea,
gii lea dán dahkan?
Son guhte álggu rájes
rávkkai buolvvaid eallit.
Mun, Hearrá, lean vuosttamuš,
ja maŋimuččaid luhttege
mun lean seammá.
5Gáiddus eatnamat oidnet dan,
dat ballet,
oppa eanan doarggista.
Dat lahkonit, dat bohtet.
6Buohkat veahkehit
guhtet guimmiideaset,
sii roahkasmahttet nuppiideaset.
7
44,12
Leikejeaddji roahkasmahttá
gollerávdi,
dat gii dearppada veahčiriin,
roahkasmahttá dan gii liktuda golli.
Son rámida jugahusa
ja gidde ipmilgova návlliiguin,
amas juovzut.
8
Sál 136,22
Jes 43,10
44,121
45,4
48,20
49,3
Jer 30,10
46,27č
Israel, mu bálvaleaddji,
Jakob, gean mun lean válljen,
don, mu ustiba Abrahama nálli,
9
Jes 43,10
44,1
45,4
don gean mun vižžen
eatnama ravddas,
rávken dan olggumuš geažis,
don geasa mun celken:
“Don leat mu bálvaleaddji,
mun lean válljen du, mun in du hilggo!”
10
Jos 1,9
Jes 43,1
Jer 1,8
Sef 3,16č
Ale bala, mun lean duinna.
Ale vilppo balus, mun lean du Ipmil.
Mun nanusmahtán ja veahkehan du,
mun doarjjun ja gájun du
olgeš gieđainan.
11
Sál 6,11
35,4
86,17
Buohkat geat moaráhuvvet dutnje,
šaddet heahpadii ja bilkiduvvojit.
Dat geat čuožžilit du vuostá,
duššet ja jávket.
12Don ozat daid
geat dáistaledje du vuostá,
muhto it gávnna.
Dat olbmát geat sohte duinna,
duššet ollásii.
13Munhan lean Hearrá, du Ipmil,
mun doalan du olgeš gieđas
ja cealkkán dutnje:
“Ale bala, mun veahkehan du.”
14
Ale bala, Jakob, don máhtu,
don Israela unna jovkkoš!
Mun veahkehan du, cealká Hearrá,
du lonista Israela Bassi.
15
41,15 gordnecuvkenreahkan bargoneavvu gordneráidnemis.Mun dagan du bastilisávjjot
gordnecuvkenreahkan,
ođđa reahkan man biikkat leat bastilat.
Don cuvket váriid gavjan,
mollet dieváid sáđđun.
16
40,17
Jes 61,10
Don suohput daid áibmui,
biegga doalvu daid, riđđu daid biđge.
Muhto don beasat illudit Hearrá siste,
Israela Bassi lea du ávvu.
17
Jos 1,5
Hebr 13,5
Váivvášat ja vártnuheamit ohcet čázi,
muhto ii leat mihkkege,
goiku lea goikadan sin njuokčama.
Mun, Hearrá, vástidan sidjiide,
mun, Israela Ipmil, in hilggo sin.
18
Jes 30,25
43,20
Mun divttán jogaid golggiidit
báljes dieváide,
ádjagiid legiid gasku.
Mun dagan jakŋa meahci čáhceláttun
ja goikesáddo ádjagiid eanamin.
19
Mun gilvván sederiid ávdin meahccái,
mun šaddadan ádjui akasiaid, myrttaid
ja meahcceoliivamuoraid,
mun ceggen jalgadassii sypressaid,
beziid ja buksbommuoraid,
20vai buohkat oidnet ja dihtet,
jurddašaddet ja ipmirdit
ahte Hearrá giehta lea dahkan dán,
ahte Israela Bassi lea dán sivdnidan.
21Buktet ovdan din ášši, cealká Hearrá,
muitalehket ákkaideattet,
cealká Jakoba gonagas.
22
44,7
Loaiddastehket almmuhit midjiide,
mii dáhpáhuvvá.
Čilgejehket midjiide doložiid,
vai mii beassat guorahallat daid
ja ipmirdit, mii lea dáhpáhuvvan.
Dahje muitalehket midjiide
mii lea boahtimin,
23
Jer 10,5
almmuhehket mii
dáhpáhuvvá dás maŋás,
vai mii diehtit ahte dii lehpet ipmilat.
Dahket maid ihkinassii, buori dahje bahá,
vai mii buohkat beassat
geahččat ja oaidnit.
24
Diihan lehpet čabu dušši,
din dagut eai leat mahkkege.
Fasti lea dat ahte muhtun din vállje.
25
41,25 Davvin … olbmá seammá olmmoš gii bođii nuortan, gč. v. 2. Nuortta soahteveagat fertejedje mannat Syria ja Arabia meahci davábeallái vai besse Israelii.Davvin mun bokten olbmá,
rávken su beaivváža badjáneami guovllus.
Son duolbmá hálddašeddjiid dego muoldda,
dego láirelihttedahkki duolbmá láirri.
26
Guhtemuš dis muitalii dan juo ovdal,
vai mii livččiimet dan diehtán?
Gii einnostii dan,
nu ahte dál sáhtášeimmet dadjat:
“Son sártnui duođa.”
Ii oktage muitalan, ii oktage gulahan,
ii oktage leat gullan dis sánige.
27Muhto mun, mun okto
muitalin dan Sionii,
mun vuolggahin illuáirasa Jerusalemii.
28Mun geahčan biran,
muhto dás ii leat oktage,
ii oktage gii nevvošii,
ii oktage gii máhtášii vástidit
mu jearaldagaide.
29
Jer 10,3eč
51,17č
Duođaid sii leat čabu dušši,
sin dagut eai leat mahkkege.
Sin leikejuvvon báccit leat
biegga ja guorusvuohta.
421
49,3
61,1eč
Matt 3,17
12,18eč
17,5
Apd 10,38
2 Pet 1,17
Geahča, mu bálvaleaddji
gean mun doarjalan,
mu válljen olmmái
gean mun ráhkistan.
Mun lean diktán iežan vuoiŋŋa
boahtit su badjelii,
son buktá vuoigatvuođa álbmogiidda.
2Ii son čuorvvo iige huikke,
ii su jietna gullo gáhtain.
3
Jes 57,15
Matt 11,28
Doddjon hoašša son ii cuvke,
borggisteaddji veaikka son ii čáskat.
Oskkáldasat son buktá vuoigatvuođa.
4Ii son váibba
iige su fápmu doddjojuvvo,
muhto son ásaha eatnamii vuoigatvuođa.
Gáiddus eatnamat
áibbašit su oahpahusa.
5
Ná cealká Ipmil, Hearrá,
son gii sivdnidii almmi ja lebbii dan,
gii hábmii eatnama
ja buot mii das šaddá,
gii attii eallinvuoiŋŋa buot dasa
mii vádjola eatnama alde:
6
49,6eč
60,3
Luk 2,32
Apd 13,46č
Mun, Hearrá, lean oskkáldasvuođastan
rávkan du.
Mun válddán du gihtii ja várjalan du.
Du bokte mun dagan lihtu iežan álbmogiin
čuovgan eará álbmogiidda.
7
61,1
Luk 1,79
4,18eč
Apd 26,18
Don rabastat čalmmehemiid čalmmiid,
ja luoittát fáŋggaid giddagasas,
fáŋgaviesus daid geat
čohkkájit seavdnjadasas.
8
Jes 48,11
Mun lean Hearrá, dat lea mu namma.
Iežan gudni mun in atte earrásii
inge iežan rámádusa ipmilgovaide.
9
43,18č
46,10
48,3
Mii lea leamaš, lea vássán,
dál mun almmuhan ođđasiid.
Juo ovdal go dat bohciidit ovdan,
de mun muitalan daid didjiide.
10
Alm 5,9
14,3
Lávlot Hearrái ođđa lávlaga,
lávlot su máidnuma miehtá eatnama.
Máraidehkos ávvudemiin mearra
ja buot mii das lea,
illudehkoset gáiddus rittut
ja buot daid ássit.
11
Čurvoset meahcci ja dan gávpogat,
siiddat main Kedar orru.
Illudehkoset Sela olbmot,
čurvoset sii várrečohkain.
12
Sál 72,9eč
Mal 1,11
Alm 14,7
Addet Hearrái gudni,
rámidehket su gáiddus eatnamiin!
13Hearrá vuolgá sáŋgára láhkái,
nugo soahteolmmái son bođđe iežas soahtái,
čuorvu soahtečuorvasiid
ja čájeha fámus vašálaččaide.
14
Guhká mun lean leamaš jaska,
lean orron jávohaga
ja doalahan sárdnumis.
Dál mun bárggun dego riegádahtti nisu,
mun sáđan ja hahpaštuttan.
15
Mun dagan ávdimin váriid ja dieváid,
goikadan buot ruotnasa
mii dain šaddá.
Jogaid mun dagan goikeeanamin,
jávrriid mun divttán goikat.
16
112,4
Jes 40,4
Muhto čalmmehemiid mun láiden
geainnu man sii eai leat johtán,
mun doalvvun sin bálgáid
maid sii eai dovdda.
Seavdnjadasa sin ovddas
mun dagan čuovggasin,
ráhppás eatnamiid jalgadassan.
Dán mun áiggun dahkat,
mun in guođe maidege dagakeahttá.
17
Heahpanemiin gáidet ruoktot
dat geat dorvvastit ipmilgovaide,
geat dadjet leikejuvvon bácciide:
“Dii lehpet min ipmilat.”
18
Gullet, dii bealjeheamit!
Čalmmeheamit, gehččet,
de dii oaidnibehtet!
19Gii lea čalmmeheapme
jos ii mu bálvaleaddji,
gii bealjeheapme jos ii mu áirras
gean mun lean vuolggahan?
Gii lea seammá čalmmeheapme
go mu áirras,
gii seammá bealjeheapme
go Hearrá bálvaleaddji?
20
Matt 13,13eč
Son oaidná ollu,
muhto ii váldde dan vuhtii,
su bealjit leat rahpasat,
muhto ii son gula maidege.
21Hearrá lea vuoiggalaš,
dan dihte son dáhttu čájehit
ahte su láhka lea stuoris ja hearvái.
22Muhto dát álbmot lea speddjojuvvon
ja rieviduvvon,
buohkat leat láhkkiin bákteráiggiin,
čihkkojuvvon giddagasaide.
Sii leat šaddan sálašin,
iige oktage gájo sin,
sii leat speddjojuvvon,
iige oktage daja: “Luoitte sin!”
23Guhtemuš dis jorgala bealji
dán beallái,
gii guldala dárkilit ja váldá vuhtii
dás maŋás?
24
Jes 2,3
Mi 4,2
Gii divttii Jakoba speddjojuvvot
ja attii Israela rievváriid gihtii?
Iigoson Hearrá ieš,
son gean vuostá mii leat suddudan.
Ii oktage dáhtton vádjolit su geainnuid
iige jeagadit su lága.
25
Am 4,6eč
Nu Hearrá golggahii sin badjelii
iežas buolli moari,
son divttii soađi ja veahkaválddi
deaividit sin.
Sin birra njuorššui dolla,
muhto eai sii ipmirdan,
dat bolddii sin,
muhto eai sii váldán das várrehusa.
431
Jes 41,14
44,2
45,3
Jer 30,10
Dál cealká Hearrá,
son guhte sivdnidii du, Jakob,
son guhte hábmii du, Israel:
Ale bala, mun lean lonistan du,
mun lean addán dutnje du nama,
don leat mu.
2
Dan 3,13eč
Mark 16,18
1 Kor 3,15
Go don manat čáziid čađa,
de mun lean duinna,
rávnnjit eai heavat du.
Go don manat dola čađa,
de dat ii guorbat du
iige dollanjuovčča boaldde du.
343,3 Kuš >18,1. Seba soaitá leat Saba. Vrd. 1 Gon 10,1; Sál 72,10; Jes 45,14.Mun lean Hearrá, du Ipmil.
Mun, Israela Bassi, beasttán du.
Mun attán Egypta lonisin du ovddas,
Kuša ja Seba du sadjái.
4Don leat munnje mávssolaš,
mun gudnejahtán ja ráhkistan du.
Dan dihte mun attán olbmuid du sadjái,
álbmogiid máksun du heakka ovddas.
5
Jer 46,27č
Ale bala, munhan lean duinna.
Mun vieččan du náli nuortan,
mun čohkken din buohkaid oarjin.
6
60,4
Sef 3,10
Davvái mun cealkkán: “Atte sin munnje!”
ja lullái: “Luoitte sin vuolgit!”
Buktet mu bártniid guhkkin,
mu nieiddaid eatnama ravddain,
7buohkaid geat namahuvvojit mu namain,
buohkaid geaid mun lean sivdnidan,
dahkan ja hábmen iežan gudnin.
8
42,18eč
Rávkka ovdan álbmoga
mii lea čalmmeheapme
vaikko das leat čalmmit,
mii lea bealjeheapme,
vaikko das leat bealjit.
9
45,21
Buot álbmogat čoahkkanit,
olbmuid čearddat bohtet čoahkkái.
Guhtemuš dain sáhtii gulahit dákkáriid
ja muitalit midjiide dan
mii dáhpáhuvai ovdal?
Buktoset sii ovdan duođašteddjiideaset,
čájehehkoset ahte leat vuoigadis,
nu ahte earát gulašedje ja dajašedje:
“Duohta gal lea.”
10
Jes 44,68
45,514
Muhto mu duođašteaddjit,
cealká Hearrá, lehpet dii
– Israel, don gean mun lean válljen
iežan bálvaleaddjin –
ja dii galgabehtet dovdat mu
ja oskut munnje,
ipmirdit ahte mun lean Ipmil.
Mu ovdal ii leat leamaš ipmil,
iige boađe mu maŋŋil.
11
Mun, mun lean Hearrá,
earret mu ii leat beasti.
12Mun lean sárdnon,
mun lean beastán,
mun lean almmuhan didjiide
iežan dáhtu,
mun ieš, ii oktage amas ipmil.
Dii lehpet mu duođašteaddjit,
cealká Hearrá.
Mun lean Ipmil,
13
Joh 10,28
ja maiddái boahtteáiggis
mun lean seammá.
Ii oktage sáhte gaikkihit maidege
mu gieđas.
Gii sáhttá dahkat duššin mu daguid?
14
47,4
Ná cealká Hearrá, din lonisteaddji,
Israela Bassi:
Maid mun dagan Babylonii,
dan mun dagan din dihte.
Mun cuvken buot dan poarttaid smarttiid,
ja luoimmasin rivdet
kaldealaččaid illučuorvasat.
15
41,21
Mun lean Hearrá, din Bassi Ipmil,
Israela sivdnideaddji, din gonagas!
16
Jes 51,10
Ná cealká Hearrá,
son gii dagai geainnu áhpái,
bálgá veagalaš čáziid čađa,
17son gii divttii heasttaid ja vovnnaid
ja gievrras soahteolbmáid lihkkasit mátkái
– čiekŋalasas sii dál njaŋgájit
eaige šat čuožžil,
dego lámppá jáddi dollanjuovčča
sii jávke –
ná son cealká:
18Allet jurddaš dološ dáhpáhusaid,
allet smiehta vássán áiggiid!
19
Dál mun dagan juoidá ođđasiid.
Dat lea juo bohciideamen ovdan,
ehpetgo dii fuomáš?
Mun dagan geainnu meahccái,
eanuid ávdin eatnamii.
20
19,5eč
Meahcieallitge gudnejahttet mu,
šakálat ja struhcat,
danne go mun lean buktán čázi
čázehis meahccái,
jogaid jakŋa eatnamii,
vai mu álbmot maid mun lean válljen,
beassá juhkat.
21Álbmot maid mun lean
ráhkadan alccesan,
lávlu mu rámádusa.
22Don it čurvon mu, Jakob,
don it rahčan mu dihte, Israel.
23It don leat buktán munnje
sávzzaid boaldinoaffarin
itge gudnejahttán mu njuovvanoaffariiguin.
Mun in váivvidan du borramušoaffariin
inge váibadan du suovvasiin.
24It don leat oastán munnje kalmusa,
it gallehan mu
njuovvanoaffariiddát buiddiin.
Don baicce leat givssidan mu suttuidatguin,
váivvidan mu vearredaguidatguin.
25
Jer 31,34
Mi 7,18eč
Hebr 8,12
Muhto mun, mun sihkun
du vearredaguid iežan dihte
inge šat muitte du suttuid.
26Váidde mu, lágasteahkku!
Bija áššát ovdan, vai oaččut vuoigatvuođa!
27Juo du máddu suddudii,
du njunušolbmát hilgo mu.
2843,28 vihahin Jakoba duššadeapmái ▶ vihahit duššadeapmái.Dan dihte mun vuolidin
du bassi oaivámuččaid,
vihahin Jakoba duššadeapmái,
dikten Israela hiddjiduvvot.