91
9,1 Sebulon, Naftali guokte Israela davvičeardda; dat ledje vuosttažat maid assyrialaččat fallehedje. Gč. 2 Gon 15,29. Meara geainnu Damaskusa geaidnu mii manai Gennesaretjávrri guora ja Jisreela duolbadasa badjel gitta Gaskameara rádjái; dás unnit eananguovlu rittus, Karmelvári lulábealde.Muhto seavdnjatvuohta gáidá doppe gos dál lea áŧestus.
Ovdalaš áiggiid Hearrá válddii gudni Sebulona eatnamis ja Naftali eatnamis. Muhto oktii son máhcaha gudnái Meara geainnu, Jordana don beale eatnama ja vierrásiid Galilea.
2
Luk 1,79
Álbmot mii vádjola seavdnjadasas,
oaidná stuorra čuovgasa.
Daidda geat ásset jápminsuoivana eatnamis,
suonjarda čuovga.
3
119,162
Don divttát ávu badjánit,
don dagat ilu stuorisin.
Sii illudit du muođuid ovddas
nugo illuduvvo lájuid áigge,
nugo ávvuduvvo sállaša juogadeames.
4
14,525
9,4 go Midjan cuvkejuvvui go Gideon vuittii midjanlaččaid. Vrd. Duop 7,23eč.Geassá mii dettii sin hárduid,
gevrejeaddji soappi don leat doadján
dego dan beaivvi go Midjan cuvkejuvvui.
5
Juohke soahtegáma mii adnojuvvui soađis,
juohke oalgebivttas mii durddui varrii,
boldojuvvo,
dat šaddet dola loaktámuššan.
6
Duop 13,18
Mi 5,4
Sak 9,10
Luk 1,31
2,711
Joh 3,16
Rom 8,32
Ef 2,14eč
9,6 mánná gonagas Davida nális (Messias).Dasgo mánná lea riegádan midjiide,
bárdni lea addojuvvon midjiide.
Váldi lea biddjojuvvon su olggiid ala,
ja su namma lea
Ovddolaš Ráđđeaddi, Veagalaš Ipmil,
Agálaš Áhčči, Ráfioaivámuš.
7
Sál 8,7
72,5eč
Dan 7,14
Luk 1,32
1 Kor 15,27
Váldi šaddá stuorisin
ja ráfi loahppameahttumin
Davida truvnnus ja su riikkas.
Dat nannejuvvo ja bisuhuvvo
rivttiin ja vanhurskkisvuođain
dál ja agálaččat.
Hearrá, Almmiveagaid Ipmil,
dahká dán áŋgirvuođastis.
8
9,8 Jakob >4 Mos 23,7.Hearrá vuolggahii sáni Jakoba vuostá,
su sátni deaivvai Israelii.
9Oppa álbmot šattai dovdat dan,
Efraim ja Samaria ássit.
Muhto čeavlájit ja goargadit sii dadje:
10“Diilamuvrrat leat gahččan,
muhto mii hukset
čullojuvvon geđggiiguin.
Meahccefiikonmuorahirssat
leat doddjon,
muhto mii bidjat sederiid
daid sadjái.”
11
Jes 5,25
10,4
Hearrá divttii Israela vuostálastiid
ávvudit
ja hástalii sin vašálaččaid sin vuostá,
12aramealaččaid nuortan
ja filistalaččaid oarjin,
vuovdát sii borre Israela.
Dattetge su moarri ii sožžon,
su giehta lea ain bajiduvvon.
13
Hos 7,10eč
Am 4,6eč
Muhto álbmot ii jorgalan
su beallái gii cápmii dan,
sii eai ohcan Hearrá,
Almmiveagaid Ipmila.
14
Jes 10,33
19,15
Nu Hearrá čuohpai Israelis
oaivvi ja seaibbi,
gierraga ja skáhčira ovttahat beaivvi.
15Vuorrasat ja árvvus adnojuvvon olbmát
leat oaivi,
profehtat geat oahpahit giellásiid,
leat seaibi.
16
Luk 6,39
Dán álbmoga oahpisteaddjit
čádjidahtte sin,
dat geat oahpistuvvojedje,
láhppojedje.
17Danne Hearrá ii seastán
sin nuorra olbmáid,
ii árpmihan sin oarbásiid iige leaskkaid.
Sii buohkat ledje
ipmilmeahttumat ja vearredahkkit,
buot sin sárdnumuš lei jallavuohta.
Dattetge su moarri ii sožžon,
su giehta lea ain bajiduvvon.
18Bahávuohta bulii dego dolla
ja bolddii bastilislánjáid ja gáskálasaid.
Dat buolláhii rođu,
ja suovva badjánii allagassii.
19Hearrá, Almmiveagaid Ipmila,
moarri bolddii eatnama,
ja álbmot šattai dola loaktámuššan,
nubbi ii seastán nuppi.
20Sii gáskkašedje olgeš beallái
ja ledje ain nealggis,
sii snelko gurut beallái eaige gallánan.
Buohkat borre lagamuččaideaset:
21Manasse borrá Efraima
ja Efraim Manasse,
ja soai searválaga Juda.
Dattetge su moarri ii sožžon,
su giehta lea ain bajiduvvon.
101
Am 5,11
Mi 7,3
Vuoi daid geat ásahit
vuoigatmeahttun lágaid
ja čállet vahátlaš mearrádusaid!
2
5 Mos 16,19
24,17
27,19
Sát 18,5
Am 5,11
Sii heađuštit gefiid oažžumis rievtti,
sii rievidit vuoigatvuođa
mu álbmoga váivvášiin.
Leaskkat šaddet sin sálašin,
oarbásiid sii stajidit.
3
Jer 5,31
Maid dii dahkabehtet
ráŋggáštusa beaivvi,
go heavahus boahtá gáidagasas?
Gean lusa dii báhtarehpet oažžut veahki,
gosa dii guođđibehtet riggodagadet?
4Dalle ii leat eará
go guvrut fáŋggaid searvvis
dahje gahččat gottáhallan olbmuid gaskii.
Dattetge su moarri ii sožžon,
su giehta lea ain bajiduvvon.
5
Vuoi Assura, mu moari rissi,
mu garra suhtu soappi!
6
83,11
Váid 3,45
Mi 7,10
10,6 ipmilmeahttun álbmoga Israel mii lea jorralan Hearrás.Mun vuolggahan su
ipmilmeahttun álbmoga vuostá,
mun gohčun su fallehit dán álbmoga
mii lea moaráhuhttán mu,
vai dat rievidivččii ja stajidivččii
ja duolmmašii dan dego gáhtaid durddi.
7Muhto Assur ii ipmir dan nu,
sus leat eará jurdagat.
Son dáhttu billistit
ja duššadit máŋga álbmoga.
8
Son cealká:
“Eaigo mu oaivámuččat
leat buohkat gonagasat?
910,9 Kalno, Hamat, Arpad aramealaččaid gávpotstáhtat maid assyrialaččat válde. Kalno lea seammá gávpot go Kalne, gč. Am 6,2. Karkemiš deaŧalaš gávpot Eufratgáttis, dálá Tyrkia ja Syria ráji alde. Gč. Jer 46,2.Geavaihan Kalnoi dego Karkemišii,
Hamatii dego Arpadii
ja Samariai dego Damaskusii.
10Mun vuolidin eahpeipmiliid riikkaid, ja almmatge daid ipmilat ledje eambbo veara go Jerusalema ja Samaria ipmilat. 11Ingo mun sáhtáše dahkat Jerusalemii ja dan eahpeipmilgovaide seammá go dahken Samariai ja dan govaide?”12
Go Hearrá lea ollašuhttán dagus Sionváris ja Jerusalemis, de son ozahallá Assura gonagasas dan maid son lea dahkan goargatvuođastis ja čeavlás allamielalašvuođastis. 13Danin go ná Assura gonagas lea sárdnon:
“Dán mun dahken iežan givrodagain,
iežan stuorra viisodagain,
munhan lean jierbmái.
Mun sirden álbmogiid rájiid
ja spedjen sin dávviriid.
Veagalašvuođain mun norddastin
gonagasaid truvnnus.
14Mu giehta olii olbmuid opmodagaide
nugo lottibeassái,
ja nugo olmmoš čoaggá
guđđojuvvon moniid,
nu mun čoggen buot eatnamiid,
iige oktage lihkastan soaji
iige rabastan njuni ja civkkádan.”
15Čevllohallágo ákšu dasa gii čuollá?
Leago sahá eambbo go dat gii sahe?
Dego soabbi mahkáš doalašii dan
gii dan lokte,
dego asttáhat mahkáš loktešii dan
gii ii leat muorra!
16Dan dihte Hearrá, Almmiveagaid Ipmil,
vuolggaha rávžadávdda
Assura gonagasa buoiddahiidda,
ja su goargatvuođa vuolde cahká buollin
dego dola buollin.
17
Israela Čuovga šaddá dollan,
Israela Bassi dollanjuovččan
mii buollá ja loaktá Assura gonagasa
bastilislánjáid ja gáskálasaid ovttat beaivvi
18ja loaktá ollásit
su čáppa vuvddiid ja šaddogárddiid.
Sutnje geavvá dego buohccái gii sotná.
19Su vuovdái báhcet
nu unnán muorat ahte mánná
sáhttá daid lohkat.
20Dan beaivvi Israela bázahas, Jakoba gáddjojuvvon joavku, ii šat dorvvas dasa gii časkkii sin, muhto dorvvasta oskkáldasat Hearrái, Israela Bassái. 21
10,21 Bázahas jorgala hebreagillii šear jašub. >7,3.Bázahas jorgala, Jakoba bázahas jorgala veagalaš Ipmila beallái. 22
Vaikko vel du álbmot, Israel, livččii dego meara sáttočalmmit, de dušše bázahas jorgala. Duššadeapmi lea mearriduvvon, dat lea vuoigatlašvuođa boršu dulvi. 23
Hearrá Ipmil, Almmiveagaid Ipmil, ollašuhttá mearriduvvon duššadeami miehtá oppa eatnama.
24
Ná cealká Hearrá Ipmil, Almmiveagaid Ipmil: Mu álbmot mii ásat Sionis, ale bala Assuris go dat časká du asttáhagain ja bajida soappi du vuostá, dego Egypta dagai. 25
Duop 7,19–25
Jes 9,4
14,5
Fargga, oanehis áiggi geažes, ráŋggáštus ollašuvvá, ja mu moarreduopmu eatnamii šaddá duohtan. 2610,26 Midjan >9,4.Dalle Hearrá, Almmiveagaid Ipmil, spáiku su spižain, dego dalle go Midjan časkojuvvui Orebbávtti luhtte, ja bajida soappi meara vuostá, seammá ládje go son oktii dagai Egyptas. 27Dan beaivvi Assura noađđi váldojuvvo du oalggis, ja geasis du niskkis doddjojuvvo.
28Son lihkkasa Pene-Šemenis,
manná Ajata guvlui, johtá Migrona bokte,
guođđá Mikmasii iežas gálvoráiddu.
29Son manná gura čađa,
Gebas lea su idjasadji.
Rama doarggista,
Saula Gibea báhtara.
30Bárggo, Gallim!
Guldal, Lajša!
Vástit, Anatot!
31Madmena báhtara,
Gebima ássit mannet dorvui.
32Odne juo son čuožžu Nobas,
lokte gieđa Sionvári guvlui,
Jerusalema aláža vuostá.
33
Muhto dalle Hearrá, Almmiveagaid Ipmil,
čuollá muorragierragiid hirpmus fámuin.
Skoahččájeaddji muorat čuhppojuvvojit,
alla muorat njeidojuvvojit.
34
Rohtu njáskojuvvo ákšuin,
Libanona gorges vuovdi gahččá.
111
Am 9,11
Rom 15,12
11,1 Isai gonagas Davida áhčči. Vrd. 1 Sam 16,11eč; 22,7. Isaja jalgŋás bohciida ihtu,
vesá ihtá su ruohttasiin.
2
61,1
Matt 3,16
Hearrá vuoigŋa orru su badjelis,
viissisvuođa ja jierpmi vuoigŋa,
ráđi ja gievravuođa vuoigŋa,
dieđu ja Hearrá balu vuoigŋa.
3
Joh 2,25
Son ii dubme dan mielde
maid su čalmmit oidnet,
son ii cealkke duomu dan mielde
maid su bealjit gullet.
4
Jes 49,2
Hos 6,5
2 Tess 2,8
Son dubme heajuid vuoigatlaččat
ja cealká rivttes duomu eatnama gefiide.
Son časká veahkaválddálaččaid
njálmmis rissiin,
son goddá ipmilmeahttumiid
baksamiiddis vuoiŋŋanasain.
5
Ef 6,14
Vanhurskkisvuohta lea
su alimiid boagán,
oskkáldasvuohta
su spirraliid geazaldat.
6
Jes 65,25
Esek 34,25
Hos 2,18
Dalle gumpe orru lábbá luhtte
ja leopárda goarjada gihci bálddas.
Gálbi ja ledjon guhtot ovttas,
ja smávva bártnáš guođoha daid.
7Gussa ja guovža guhtot searválaga,
daid čivggat livvadit bálddalagaid,
ja ledjon borrá suoinni nugo vuoksá.
8Njammimánná duhkoraddá
gearbmaša bieju bálddas,
uhca mánáš geige gieđa
mirkogearbmaša bidjui.
9
15,1
24,3
Hab 2,14
Ii oktage vahágahte
iige billis maidege
oppa mu bassi váris,
danin go Hearrá dovdamuš
deavdá eatnama
nugo čáhci deavdá meara.
1011
Jes 10,21
Esek 29,14
11,11 Patros Badje-Egypta. Nubia seammá go Kuš, fámolaš riika Egypta lulábealde; ráđđii Egypta sullii 760-656 o.Kr. Sinear >1 Mos 11,2. Hamat >2 Sam 8,9. Gč. Jes 10,9.Dan beaivvi Hearrá bajida fas gieđa vai beassá oastit friddjan iežas álbmoga bázahasa Assyrias ja Egyptas, Patrosis ja Nubias, Elamis ja Sinearis, Hamatis ja riddoeatnamiin.
12
Jes 18,3
62,10
Son bajida soahteleavgga álbmogiidda,
čohkke Israela bieđganan olbmuid
ja Juda hádjánan ealu
eatnama njealji čiegas.
13
Dalle Efraima gáđašvuohta jávká
ja Juda vašálašvuohta nohká.
Efraim ii gáđaš Juda
iige Juda vašut Efraima.
14Sii fallehit filistalaččaid vieltti oarjin,
ovttas sii spedjet nuortaálbmoga.
Edom ja Moab gártet sin gihtii,
ammonlaččat šaddet sin vuollásažžan.
15
Sak 10,11
Hearrá goikada Egypta mearraluovtta
ja časká Eufrata garra riđuin,
son juohká eanu čiežan jogažin
ja doalvu sin rastá goikejulggiid.
16
Mi 7,15
Su álbmoga bázahassii,
daidda geat leat ain Assyrias,
šaddá geaidnu
nugo šattai Israelii dan beaivvi
go sii vulge Egyptas.