21
2,23
Dadjet dalle vieljaidasadet: “Dii lehpet Ammi, ‘Mu álbmot!’” Dadjet oappáidasadet: “Din namma lea Ruhama, ‘Árpmihuvvon!’”
Israela oskkáldasmeahttunvuohta
2
Mannet etniineattet rievtti ovdii,
áššáskuhttet su,
dasgo son ii leat mu áhkká,
inge mun leat su boadnjá.
Jávkadehkos son
fuorrágeahčastaga ámadajus,
nuoskivuođa čiččiidis gaskkas.
3
Muđui mun nuolahan su
seammá álásin
go son lei dan beaivvi go riegádii,
dagan su ávdin meahci láhkásažžan,
goikkisin dego jakŋa eanan,
guođán su goikat jámas.
4Su mánáid mun in árpmit,
dasgo sii leat fuorrámánát.
5
2,5 furrošan ▶ tempelfurrošeapmi. ráhkisteddjiidan vieris ipmilat maid Israela álbmot bálvalii go dat jorgalii eret Hearrás. Vrd. v. 8 ja 13.Sin eadni lea furrošan,
sin riegádahtti lea meannudan heahpatlaččat.
Son lea dadjan: “Mun dáhtun viehkat
ráhkisteddjiidan maŋŋái.
Sii addet munnje láibbi ja čázi,
ullobiktasiid ja beallemasgárvvuid,
oljju ja viinni.”
6
Váid 3,7eč
Dan dihte mun dahpan
su geainnu bastilislánjáiguin,
ceggen su ovdii muvrra,
nu ahte son ii dádjat bálgáidasas.
7Go son dasto viegaha ráhkisteddjiidis,
de son ii jovssa daid,
son ohcá daid, muhto ii gávnna.
Dalle son dadjá: “Mun máhcan
vuosttaš boadnján lusa,
su luhtte mus lei buoret dilli go dál.”
8
2,8 Baal “hearrá” dahjege “eaiggát”, dávjá kanaanlaččaid váldoipmila namahus; muhtumin govviduvvon bázzin. Sátni mearkkaša maid “isit”, ja dat guovttegeardásaš mearkkašupmi boahtá ovdan v. 16. ▶ Baal.Son ii ipmir ahte mun
adden sutnje gortni, viinni ja oljju.
Mun adden sutnje dan valjis silbba ja golli
maid sii geavahedje Baalii.
9Dan dihte mun in šat atte
gortniidan go daid áigi boahtá,
in ođđa viidnán go lea dan áigi.
Mun válddán ulluidan ja beallemasaidan
gokčamis su álásvuođa.
10Mun nuolahan su álás
su ráhkisteddjiid čalmmiid ovddas,
iige oktage sáhte gádjut su mu gieđas.
112,11 mánočalbmebeivviid ▶ mánočalbmebeaivi.Mun loahpahan buot su ilu,
su ávvudemiid, mánočalbmebeivviid
ja sabbatbeivviid,
buot su basiid.
12
Mi 1,7
Mun billistan su viidnemuoraid
ja fiikonmuoraid
maid birra son lea dadjan:
“Dat lea máksu maid mu
ráhkisteaddjit leat addán munnje.”
Mun dagan daid rohtun,
ja meahcieallit borret daid.
13
Mun ráŋggáštan su daid beivviid dihte
go son cahkkehii oaffardola Baal-ipmiliidda,
čiŋadii suorbmasiiguin ja viđjjiiguin
ja čuovui ráhkisteddjiidis.
Mu son vajáldahtii,
cealká Hearrá.
Ipmil árpmiha Israela
14
Jer 31,2
Dan dihte mun geasuhan su,
doalvvun su meahccái
ja sártnun suinna ustitlaččat.
152,15 Akorleahki hebreagillii akor mearkkaša “lihkohisvuohta”. >Jos 7,24.Doppe mun lohpidan addit
sutnje fas su viidnegárddiid,
ja Akorleahki šaddá doaivvu poartan.
Doppe son vástida munnje
dego nuorravuođastis,
nugo dalle go son vulggii Egyptas.
16Dan beaivvi, cealká Hearrá,
son dadjá munnje: “Mu boadnjá!”
itge šat “Mu Baal!”
17
Sál 16,4
Mun jávkadan Baal-ipmiliid
namaid su njálmmis,
dat eai šat beakke.
18
Jes 11,6č
Mi 4,3č
Dan beaivvi mun dagan
álbmogasan ávkin
lihtu meahci elliiguin, almmi lottiiguin
ja eatnama njoammuiguin,
ja dávggi ja miehki ja soađi
mun jávkadan eatnamis,
nu ahte sii besset eallit oadjebassan.
19
Mun gihládan du,
válddán oapminan agibeaivái,
mun čanan du alccesan
vanhurskkisvuođa čatnasiiguin
vuoigatvuođas,
ráhkisvuođas ja árbmugasvuođas.
20Mun čanan du alccesan oskkáldasvuođas,
ja don dovddat Hearrá.
21Dan beaivvi mun vástidan, cealká Hearrá,
mun vástidan albmái,
ja albmi vástida eatnamii.
222,22 Jisreel >1,4.Eanan vástida gordnái ja viidnái ja oljui,
ja dat vástidit Jisreelii.
23
1 Pet 2,10
2,23 gilvván sulastahttá nama “Jisreel”. >1,4. Lo Ruhama, Lo Ammii Vrd. 1,6.9.Mun gilvván Israela alccesan
dán eatnamii
ja árpmihan Lo Ruhama,
mun cealkkán Lo Ammii:
“Don leat mu álbmot!”
Ja son vástida munnje: “Mu Ipmil!”
Profehta ja oskkáldasmeahttun nisson
31
3,1 viidnemuorjegáhkuid das lea oktavuohta vieris ipmiliid bálvaleapmái Vrd. Jer 7,18; 44,19.Hearrá celkkii munnje: “Ráhkis vel nissona geas dál lea ráhkisteaddji ja gii rihkku náittosdili, nugo Hearrá, ráhkista israellaččaid, vaikko sii dorvvastit eará ipmiliidda ja ráhkistit viidnemuorjegáhkuid.” 23,2 viđainnuppelot silbašekeliin su. 170 g. bivgehomeriin su. 230 l.De mun osten nissona viđainnuppelot silbašekeliin ja beannot bivgehomeriin. 3Mun dadjen sutnje: “Leage mu luhtte guhká furroškeahttá, alege ane maidege dahkamušaid eará olbmáiguin. In munge guoskka dutnje.” 4
3,4 efoda dávjjimusat adnojuvvon čujuhit Israela báhpabiktasii; dán oktavuođas sáhttá mearkkašit muhtin ipmilgova biktasa. ▶ efod. viessoipmiliid hebreagillii terafim, smávva ipmilgovat dahje bassi biergasat mat gulle bearrašii. Daid sáhtte atnit go dáhtto váldit mearkkaid. Vrd. 1 Mos 31,19; Duop 18; Esek 21,26.Seammá ládje israellaččat leat guhká almmá gonagasa ja oaivámučča haga, almmá oaffara ja geađgebácci haga, almmá efoda ja viessoipmiliid haga. 5
Jer 31,12
Dasto israellaččat jorgalit ja ohcet Hearrá, Ipmileaset, ja Davida, gonagasaset. Doarggistemiin sii bohtet Hearrá ja su buriid attáldagaid lusa boahttevaš beivviid.
Hearrá sivaha behtolaš álbmoga
41
3,13č
Mi 6,1eč
4,1 Hearrás lea ášši Profehtat atne dávjá govaid riekteásahusas. Vrd. Jes 3,13eč; Mi 6,1eč. dovdda Ipmila dát lea váldodoaba Hosea girjjis. Vrd. 4,6; 5,4; 6,3.6. Dovdat Ipmila buktá oktavuođa suinna ja dakkár eallima maid son dáhttu.Gullet Hearrá sániid, Israela álbmot!
Hearrás lea ášši eatnama ássiiguin,
dasgo eatnamis ii leat mihkkege
duohtavuođaid iige oskkáldasvuođaid,
iige oktage dovdda Ipmila.
2Garut ja giellásat
ja sorbmemat ja suoládeamit
ja náittosrihkkumat levvet,
varradahku čuovvu varradagu.
3Dan dihte eanan goldná,
ja buohkat guđet ásset das, sotnet,
nu maid eatnama eallit ja almmi lottit,
ja meara guolit jápmet.
4
5 Mos 17,12
Ii oktage oaččo sivahit
dahje ráŋgut nuppi.
Du, báhppa, mun sivahan.
5Don jorralat beaivečuovggas,
ihkku jorrala profehta oktan duinna,
ja du eatni mun duššadan.
6
4,6 diehtu seammá hebreagiel sátni lea 4,1 jorgaluvvon “dovdda”.Mu álbmot duššá
danne go das váilu diehtu.
Don leat hilgon dieđu,
dan dihte mun hilggun du,
don it oaččo šat leat mu báhppan.
Don leat vajáldahttán Ipmilat lága,
danne mun vajáldahtán du mánáid.
7Mađe eanebun báhpat leat šaddan,
dađe eambbo sii leat suddudan mu vuostá.
Mun jorgalan sin gudni heahpadin.
84,8 suddu Sátni mearkkaša maid “suddooaffar”. Vrd. 3 Mos 4.Mu álbmoga suddu lea sin biebmu,
sii áibbašit dan rihkkumiid.
9
Muhto dál geavvá álbmogii
nu mo báhppiige.
Mun ráŋggáštan sin sin vádjolusa dihte,
mávssahan sidjiide sin daguid.
10
Mi 6,14
Sii borret muhto eai gallán,
sin fuorrámeanut eai lasit álbmoga.
Ná sidjiide geavvá danne go
sii leat hilgon Hearrá
ja heaitán guldaleames su.
11Viidni ja sáhppi
jierpmehuhttá mu álbmoga.
12
4,12 muorrabihtáineaset Ašeračuolda.Sii jerret neavvaga
muorrabihtáineaset,
soappit addet sidjiide vástádusaid.
Furrošeami vuoigŋa čádjidahttá sin,
sii eai leat oskkáldasat Ipmilasaset.
13
Sii oaffaruššet várrečohkain,
dieváin sii cahkkehit oaffardola
áikkaid, poppeliid ja terebinttaid vuolde,
dasgo daid suoivvan lea buorre.
Nu din nieiddat furrošit
ja din manjit rihkkot náittosdili!
14Mun in ráŋggáš din nieiddaid
go sii furrošit
inge din manjiid go sii rihkkot náittosdili.
Dasgo olbmát mannet doaresbeallái
fuorránissoniiguin
ja oaffaruššet ovttas tempelfuoráiguin.
Jierpmehis álbmot roahppána.
15
10,515
Am 5,5
Sef 1,5
4,15 Bet-Aven >Jos 7,2.Vaikko don, Israel, furrošat,
de allos Juda dahko iežas dasa sivalažžan.
Allet mana Gilgalii,
allet vuolgge Bet-Avenii,
allet vuortno doppe:
“Nu duohta go Hearrá eallá!”
16Israel verroša dego nággáris gussa.
Divttášiigo Hearrá dan dál guohtut
veaittalassii dego lábbát?
174,17 Efraim >Jes 7,2.Efraim lea dahkan lihtu eahpeipmiliiguin
– dahkos nugo dáhttu!
184,18 ▶ Masorehtalaš teaksta ii leat čielggas.Go sii leat geargan jugalmasain,
de sii mannet furrošit.
Sii ráhkistit heabuhemiid heahpada.
19Riđđu dohppe sin soajáidisguin,
sin áltárat šaddet sidjiide heahpadin.
