Ale illut, Israel!
91
Esek 20,30
Mi 1,7
Ale illut, Israel,
ale ávvut dego eará álbmogat ávvudit!
Don leat leamaš
oskkáldasmeahttun Ipmilasat,
juohke gordneráidnensajis
don leat vuovdalan iežat
ja čohkken bálkká furrodagainat.
2Danin gordneráidnensadji
ja viidnebohčingárri eai biepma du,
itge don oaččo ođđa viinni.
3
Am 7,17
Don it beasa ássat Hearrá eatnamis.
Efraim ferte máhccat Egyptii,
Assyrias dat šaddá borrat
buhtismeahttun biepmu.
4
Hos 8,13+
Dat ii oaččo oaffaruššat viinni Hearrái,
iige buktit njuovvanoaffariid sutnje.
Efraima láibi lea dego morašláibi,
buohkat geat borret dan,
šaddet buhtismeahttumin.
Efraim gallána iežas borramušain,
muhto dat ii boađe Hearrá vissui.
5
Maid dii dahkabehtet bassebeaivvi,
Hearrá ávvubeaivvi?
69,6 Memfis >Jes 19,13.Dat geat báhtarit heavahusas,
gártet Egyptii,
ja Memfis hávdáda sin.
Gáskálasat gokčet sin silbadávviriid,
bastilislánját šaddet sin goahtesajiide.
7Ráŋggáštusa beaivvit leat boahtán,
mávssaheami beaivvit leat joavdan,
Israel gártá dovdat dan.
“Profehta lea mielahuvvan,
vuoiŋŋa olmmái lea seahkanan!”
Nu lea geavvan danin go
du vearredahku lea stuoris
ja du vašši garas.
8
Jer 6,17
Esek 3,17eč
Hos 5,1
Profehta lea mu Ipmila álbmoga,
Efraima, goziheaddji,
muhto gielat leat buot su bálgáin,
vašálašvuohta su Ipmila viesus.
99,9 gibealaččat dolin soaitá čujuhit vearredahkui mii muitaluvvo Duop 19–21.Dii lehpet vudjon
čiekŋalassii billašupmái
dego gibealaččat dolin.
Ipmil muitá Efraima vearredaguid,
son ráŋggášta dan suttuid.
Israel ovdal ja dál
10
Jer 3,24
9,10 Baal-Peor Bet-Peor. Vrd. 4 Mos 25; 5 Mos 3,29. heahpatlaš ipmila Baal. Vrd. Jer 3,24; 11,13.Dego viidnemuorjjit meahcis
lei Israel, go mun gávdnen dan.
Go mun oidnen din áhčiid,
de sii ledje mu čalmmiin
nugo fiikonmuora árra šaddosat.
Muhto go sii bohte Baal-Peorii,
de sii bálvališgohte heahpatlaš ipmila
ja šadde seammá fastin
go dat maid sii ráhkistedje.
11Efraima gudni girdila eret dego loddi:
Ii leat šat riegádahttin,
ii áhpehisvuohta, ii sahkaneapmi!
12Vaikko sii vel šaddadivččege mánáid,
de mun dagan sin mánáheapmin.
Ii oktage báze.
Vuoi sin, go mun gáiddan sis!
13
9,13 muhto … gihtii ▶ Masorehtalaš teaksta ii leat čielggas.Efraim lei gilvojuvvon gieddái,
dat lei oaidnit dego Tyros,
seammá oadjebas,
muhto dál dat šaddá doalvut mánáidis
sorbmejeaddji gihtii.
14Hearrá, atte Efraimii –
maid don dasa attášit?
Atte dan nissoniidda sahkuhis goaŧu
ja goikan čiččiid!
15
Hos 4,15
9,15 Gilgal gávpot Jordanleagis; deaŧalaš oskkoldatlaš ja politihkalaš guovddáš. >Jos 4,19. Gilgalis israellaččat maid nannejedje gonagasválddi, 1 Sam 11,14č, ja Hosea moaitá dan. Gč. 8,4.Buot dan bahávuođa dihte maid sii
dahke Gilgalis,
mun lean vašuhišgoahtán sin.
Sin bahás daguid dihte
mun áján sin eret viesustan.
Mun in sáhte šat ráhkistit sin,
buot Efraima oaivámuččat
leat stuibmideaddjit.
16
Efraim lea vihkáduvvan,
dan ruohtas lea goikan,
dat ii šat šaddat šaddosiid.
Ja vaikko eatnit vel riegádahtášedjege,
de mun almmatge gottán
sin goaŧu mávssolaš šattuid.
17
Mu Ipmil hilgu Efraima,
danne go dat ii guldalan su.
Dat šaddá vádjolit golgolažžan
álbmogiid gaskkas.
Israel duššá
101
Hos 3,4
8,11+
10,1 áltáriid … geađgebácciidis Kanaana oaffarbáikkit gos eahpeipmilbálvaleapmi dáhpáhuvai.Israel lei šattolaš viidnemuorra
mii šaddadii valjis šaddosiid.
Mađe eanet šaddosiid dat šaddadii,
dađe eambbo dat huksii áltáriid.
Mađe buorebut dan eatnamii geavai,
dađe goargadeabbon
dat dagai geađgebácciidis.
2Dan váibmu lei behtolaš,
dál dasa mávssahuvvo:
Hearrá molle dan áltáriid
ja cuvke dan geađgebácciid.
3Dál sii dadjet:
“Mis ii leat šat gonagas,
danne go mii eat ballan Hearrás.
Muhto maid gonagas ávkkuhivččii,
maid son sáhtášii dahkat min ávkin?
4
Am 6,12
Sárdnot guoros sániid,
vurdnot vearreváliid, dahket lihtuid!”
Duopmu bohciida dego mirkkolaš šattut
bealddu jorgunluottain.
5
10,8
10,5 Bet-Avena gálbbi burrobázzi maid gonagas Jeroboam lei ceggen Betelii. Vrd. 1 Gon 12,28č. >Jos 7,2.Samaria ássit
ballet Bet-Avena gálbbi dihte.
Olbmot dollet dasa morašdoaluid
ja dan báhpat váidalit,
danin go sin hearvásvuohta
lea dolvojuvvon eret.
6
Maiddái dat dolvojuvvo Assyriai
attáldahkan stuorragonagassii.
Efraim oažžu heahpada,
Israel heahpanaddá áigumušainis.
7Samaria duššá, dan gonagas lea
dego smáhkku čáhcegierragis.
8
Luk 23,30
Alm 6,16
Bahávuođa oaffarbáikkit, Israela suddu,
duššaduvvojit.
Bastilislánját ja gáskálasat bohciidit
sin áltáriidda.
Olbmot dadjet váriide: “Gokčet min!”
ja dieváide: “Gahččet min ala!”
910,9 Gibea beivviid >9,9.Israel, don leat suddudan
gitta Gibea beivviid rájes,
ja dan don ain dagat.
Muhto soahti olaha din Gibeas
ja duššada vearredahkkiid.
10Mun bagadan du
nugo anán vuoigadin,
ja álbmogat čoagganit du vuostá,
go don ráŋggáštuvvot guovttegeardásaččat
iežat suttu dihte.
11Efraim lei hárjehuvvon guigu,
gearggus ráidnet gortniid.
Mun sesten dan čáppa čeabeha,
muhto dál mun geassastan dan.
Juda ferte jorgut eatnama,
Jakob šaddá dan hárvet.
12
45,8
55,10
Jer 4,3
Gilvet vanhurskkisvuođa,
čogget oskkáldasvuođa,
jorgot alcceseattet ođđa eatnama!
Dál lea áigi ohcat Hearrá, vai son boahtá
ja arvviha din badjelii vanhurskkisvuođa.
13
Hos 8,7
Dii lehpet jorgon ipmilmeahttunvuođa,
láddjen bahávuođa,
borran giellása šattuid.
Dii lehpet dorvvastan
soahtevovnnaidasadet
ja ollu soahteolbmáidasadet.
14
Hos 14,1
Nah 3,10
10,14 Šalman ii leat čielggas geasa čujuhuvvo. Bet-Arbel gávpot Nuortajordaneatnamis; maŋŋil dan namma lei Arbela.Soahtešlápma gullo din álbmoga gasku,
ja buot din ladnit billistuvvojit,
seammá láhkái go Šalman billistii
Bet-Arbela soađi beaivvi.
Doppe eatnit cuvkejuvvojedje
oktan mánáideasetguin.
15
Nu mun dagan didjiide, Israela álbmot,
din stuorra bahávuođa geažil.
Iđedisgukso áigge Israela gonagas duššá.
Ipmil ráhkista ain Israela
111
Matt 2,15
Go Israel lei nuorra,
de mun ráhkistin su,
ja Egyptas mun rávken bárdnán.
2Muhto mađe eambbo mun rávken sin,
dađe eambbo sii gáide mus.
Sii oaffarušše Baal-ipmiliidda,
cahkkehedje oaffardolaid ipmilgovaide.
3
Hos 7,15
Mun oahpahin Efraima vázzit
ja válden sin sallii,
muhto sii eai ipmirdan
ahte mun buoridin sin.
411,4 njuoratmáná sáhttá maid jorgaluvvot “geasis”.Mun gessen sin
oskkáldasvuođa báttiiguin,
ráhkisvuođa oaraiguin.
Mun ledjen dego olmmoš
gii lokte njuoratmáná niera vuostá,
mun njahken ja adden sidjiide biepmu.
5Sii máhccet fas Egyptii,
ja Assyria galgá ráđđet sin,
dasgo sii eai dáhto jorgalit.
6
Miehkki stajida sin gávpogiin
ja duššada sin einnostusbáhpaid,
loahpaha buot sin juonaid dihte.
7Mu álbmot lea jorgalan mus eret.
Sii čurvot buohkat Alimussii,
muhto son ii čuoččáldahte sin.
8
Jer 31,20
Mo mun sáhtán luoitit du, Efraim,
ja diktit du mannat, Israel?
Mo mun sáhtán dahkat dutnje
nugo Admai,
meannudit duinna nugo Sebojimiin?
Mu váibmu njuorrá,
buot mu árkkálmastinvuohta cahkiida.
9
Mun in golggat buolli moarrán,
mun in šat duššat Efraima.
Dasgo mun lean Ipmil inge olmmoš,
Bassi din gaskkas.
Mun in boađe din lusa hirpmain.
10
5,14
Sii čuvvot Hearrá,
ja son čeargu dego ledjon.
Go son čeargu, de su mánát
bohtet doama oarjin,
11sii dopmet dego lottit Egyptas,
nugo duvvát Assyrias.
Mun divttán sin máhccat ruoktot,
cealká Hearrá.