Jakob ja su bártnit farao luhtte
471Josef manai farao lusa ja muitalii: “Mu áhčči ja vieljat leat boahtán deike Kanaanis ja buktán mielddiset smávvaomiideaset ja stuorraomiideaset ja eará opmodagaset. Sii leat dál Gosenis.” 2Son lei váldán mielddis vihttasa vieljainis ja doalvvui sin farao ovdii. 3
Farao jearai su vieljain: “Mii din fidnu lea?” Sii vástidedje faraoi: “Mii, du bálvaleaddjit, leat oapmegeahččit, nugo min áhčitge ledje.” 4Sii dadje vel faraoi: “Mii bođiimet ássat vierisin dán eatnamis, danin go mis ii lean mihkkege guohtumušaid omiidasamet Kanaanis, go doppe lea jaŋádat. Suova min, du bálvaleddjiid, ássat Gosenii.” 5Farao dajai Josefii: “Du áhčči ja vieljat leat boahtán du lusa. 6Oppa Egypta lea rabasin du ovddas. Divtte du áhči ja vieljaid ássat eatnama buoremus oassái: Sii ožžot ássat Gosenii. Jos sin gaskkas leat searas olbmát, de bija sin atnit fuola mu omiin.”
7De Josef vieččai áhčis ja buvttii su farao ovdii, ja Jakob buressivdnidii farao. 8Farao jearai Jakobis: “Man boaris don leat?” 9
Sál 39,13
119,19
Hebr 11,13
Jakob vástidii: “Mun lean vádjolan vierisin čuođigolbmalogi jagi. Hárvát ja bahát leat leamaš mu eallinjagit, eaige dat leat šaddan nu eatnagin go mu áhčiid vádjoleami jagit.” 10De Jakob buressivdnidii farao ja vulggii su luhtte.
1147,11 Ramses lea ožžon nama farao Ramses 2. mielde, gii huksii gávpogiid dohko, ee. Pitoma ja Ramsesa. Gč. 2 Mos 1,1.Josef divttii áhčis ja vieljaidis ássat Egyptii ja attii sidjiide eatnama Egypta buoremus oasis, Ramsesa guovllus, nugo farao lei gohččon. 12Josef anii fuola áhčis ja vieljaidis ja oppa áhčis sogas ja attii iešguhtiige borramuša su bearraša sturrodaga mielde.
Josef ráđđe Egypta
13Oppa eatnamis ii lean borramuš, danin go nealgi lei hui garas, ja Egypta ja Kanaan ledje goasii roahppáneamen nealggi geažil. 14Josef čohkkii buot Egypta ja Kanaana silbba máksun gortnis maid olbmot oste sus, ja doalvvui silbba farao šlohttii. 15Go silba lei nohkan Egyptas ja Kanaanis, de egyptalaččat bohte Josefa lusa ja dadje: “Atte midjiide láibbi! Galgatgo mii jápmit du ovdii dál go silba lea nohkan?” 16Dalle Josef vástidii: “Buktet deike omiideattet, de mun attán didjiide borramuša, go juo din silba lea nohkan.” 17Sii bukte Josefii omiideaset, ja son attii sidjiide borramuša heasttaid, smávvaomiid, stuorraomiid ja áseniid hattiin. Nu son ealihii sin dan jagi biepmuin maid sii ožžo omiideaset hattiin.
18Nu golai dat jahki. Maŋit jagi sii bohte fas Josefa lusa ja dadje: “Hearrá, mii eat sáhte čiehkat hearrásteamet ahte silba lea nohkan, ja maiddái min oamit leat juo gártan du háldui. Mis ii leat šat mihkkege maid fállat dutnje earret min rupmašiid ja min bealdduid. 19Galggašeimmetgo mii ja min bealddut roahppánit du ovdii? Oastte min ja min bealdduid ja atte midjiide láibbi, de mii ja min bealddut šaddat farao opmodahkan. Atte midjiide maid gilvagiid. Dalle mii bissut heakkas eatge jáme, eaige bealddut šatta ávdimin.” 20Dalle Josef osttii buot Egypta bealdduid faraoi. Egyptalaččat vuvde sutnje bealdduideaset, danne go nealgi lei šaddan sidjiide menddo garasin. Nu eanan gárttai farao opmodahkan. 21Oppa Egypta eatnamis Josef dagai álbmoga farao šlávvan. 22Aivvestassii báhpaid bealdduid son ii oastán, dasgo báhpat ožžo mearriduvvon bálkká faraos ja ealihedje iežaset dainna. Danin sii eai dárbbašan vuovdit bealdduideaset.
23Josef dajai álbmogii: “Mun lean dál oastán din ja din bealdduid faraoi. Dá leat didjiide gilvagat, gilvet bealdduideattet. 24Muhto šattus dii galgabehtet addit faraoi viđádasa. Njeallje viđádasa das oažžu báhcit gilvvan ja biebmun didjiide alcceseattet, din bearrašiidda ja buohkaide geain dii atnibehtet fuola.” 25Sii vástidedje: “Don leat bisuhan min heakkas. Hearrá, go fal anát mis ain fuola, de mii leat farao šlávat.” 26
Esra 7,24
Nu Josef dagai láhkan gitta otná beaivvi rádjái Egyptas, ahte faraoi galggai addit viđádasa šattus. Duššefal báhpaid bealddut eai šaddan farao opmodahkan.
Jakoba maŋimus bivdda
27Nu israellaččat ásse Egyptas Gosena guovllus. Sii háhke doppe alcceseaset eatnamiid, ledje šattolaččat ja eatnánedje sakka. 28Jakob ásai Egyptas čiežanuppelohkái jagi, ja oppa su eallináigi lei čuođinjealljelogičieža jagi.
2947,29 Bija … askái >24,2.Go Israela jápmináigi lahkonii, de son rávkkai lusas bártnis Josefa ja dajai sutnje: “Mun bivddán dus juoidá mainna sáhtát čájehit munnje iežat ráhkisvuođa ja oskkáldasvuođa. Bija gieđa mu askái ja vuortno ahte it hávdát mu Egyptii. 30
35,27eč
49,29eč
Go mun lean mannan vuoiŋŋadit áhčiidan lusa, de doalvvo mu eret Egyptas ja hávdát mu sin hávdái.” Josef vástidii: “Mun dagan maid don bivddát.” 31
Jakob dajai: “Vuortno dan munnje.” Josef vuortnui, ja de Israel gopmulii rohkadallat seaŋgga oaivvevuloža vuostá.
Jakob buressivdnida Josefa bártniid
481Muhtin áiggi geažes Josefii muitaluvvui ahte su áhčči lei buozus. Son vulggii áhčis lusa ja válddii mielde goappašiid bártniidis, Manasse ja Efraima. 2Go Jakobii almmuhuvvui ahte su bárdni Josef lei boahtán, de son ražastii čohkkedit seaŋggas.
3
Jakob dajai Josefii: “Buotveagalaš Ipmil almmustuvai munnje Kanaana Lusis, buressivdnidii mu 4ja celkkii munnje: ‘Mun dagan du šattolažžan ja eatnatgeardásažžan, nu ahte dus šaddet eatnat álbmogat, ja mun attán dán eatnama du nállái agálaš opmodahkan.’ 5
Dat bártniguovttos geat leaba riegádan dutnje Egypta eatnamis juo ovdal go mun bohten deike, leaba mu bártnit. Manasse ja Efraim leaba mu bártnit seammá ládje go Ruben ja Simeon. 6Muhto dat mánát geat leat riegádan dutnje sudno maŋŋil, leat du, muhto sii galget gohčoduvvot vieljaideaset čearddaid namain dan eatnamis maid sii ožžot opmodahkan. 7
48,7 Paddan muđui namain Paddan-Aram. Efrat >35,16.Go mun ledjen máhccamin Paddanis, de mus jámii Rakel. Dat dáhpáhuvai Kanaanis, go ain lei mátki Efratai, ja mun hávdádin su dohko Efrata geainnu gurrii.” Efrata lea seammá go Betlehem.
8Go dal Israel oinnii Josefa bártniid, de son jearai: “Geat dát leaba?” 9Josef vástidii: “Soai leaba mu bártnit, geaid Ipmil lea addán munnje dáppe.” Dalle Jakob dajai: “Buvtte sudno mu lusa, vai mun beasan buressivdnidit sudno.” 10Israela čalmmit ledje hedjonan boarisvuođa geažil, iige son šat oaidnán bures. Josef buvttii sudno áhčis lusa, ja son cummistii ja fátmmastii sudno. 11Israel dajai Josefii: “Mun in livčče jáhkkán ahte beasašin vel oaidnit du muođuid, ja dál Ipmil lea suovvan mu oaidnit maiddái du mánáid!”
1248,12 fátmmis navdimis boares adopšuvdnarituála. >30,3.Josef válddii bártni guoktá su fátmmis ja gopmirdii eatnamii muođuid. 13De Josef buvttii sudno goappašagaid áhčis ovdii, olgeš gieđain son bijai Efraima Israela gurut beallái, ja gurut gieđain son bijai Manasse Israela olgeš beallái. 1448,14 olgeš gieđa mearka das ahte Jakob bijai Efraima Manasse ovddabeallái, gč. v. 20. Israel geigii olgeš gieđa ja bijai dan Efraima oaivvi ala, vaikko Efraim lei nuorat, ja gurut gieđa son bijai Manasse oaivvi ala; son nappo bijai gieđaidis ruossut. Muhto Manasse lei vuosttašriegádeaddji.
15
Sál 23,1
Ja Israel buressivdnidii sin ja celkkii:
“Dat Ipmil gean ovddas
mu áhčit Abraham ja Isak vádjoleigga,
dat Ipmil guhte lea leamaš mu báimman
mu riegádeami rájes
gitta otná beaivvi rádjái,
1648,16 áhčiidan ▶ áhčči.dat eŋgel gii lea lonistan mu
buot bahás,
buressivdnidehkos dán bártni guoktá.
Sudno bokte galgá eallit mu namma
ja áhčiidan Abrahama
ja Isaka namma.
Eatnánehkoset sudno maŋisboahttit
eatnama alde.”
17Go Josef oinnii ahte su áhčči bijai olgeš gieđa Efraima oaivvi ala, de son ii liikon dasa, ja son dohppii áhčis gieđa vai beassá sirdit dan Manasse oaivvi ala. 18Josef dajai áhččásis: “Ale nie, áhčážan, dát lea vuosttašriegádeaddji. Bija olgeš gieđa su oaivvi ala.” 19Muhto áhčči biehttalii ja dajai: “Mun dieđán, bártnážan, mun dieđán. Son šaddá maid álbmogin, ja son šaddá maid stuorisin, muhto su nuorat viellja almmatge šaddá vel stuoribun, ja su nálli šaddá álbmogiid eatnatvuohtan.”
20Nu son buressivdnidii sudno dan beaivvi ja dajai: “Go israellaččat buressivdnidit, de sii namuhit dudno namaid ja celket: ‘Ipmil dahkos du Efraima ja Manasse veardásažžan.’” Nu son bijai Efraima Manasse ovdalii.
21Dasto Israel dajai Josefii: “Mun jámán, muhto Ipmil lea dinguin ja doalvu din ruoktot áhčiideattet eatnamii. 22
Joh 4,5
48,22 várrečielggi seammá hebreagiel sátni go namma Sikem, gávpot Efraima čeardda eatnamis.Ja ovdalii du vieljaid mun attán dutnje dan várrečielggi maid válden amorlaččain mihkiinan ja dávggiinan.”
Jakob buressivdnida bártniidis
491
Duop 5,13eč
Jakob rávkkai lusas bártniidis ja dajai:
Čoagganehket,
de mun almmuhan
mii didjiide dáhpáhuvvá
boahtti beivviid.
2Bohtet čohkkái ja gullet,
Jakoba bártnit,
guldalehket áhčádet Israela.
3
Ruben, don leat
mu vuosttašriegádeaddji
ja fápmu,
mu olmmáivuođa vuosttas šaddu,
alimus árvvus, stuorimus fámus.
4
Don leat dego boršu čáhci.
Don it bisut vuosttaš saji,
dasgo don mannet áhčát seŋgii,
heahppášuhttet mu oađđinsaji.
5
Simeon ja Levi leaba vieljažat,
sudno miehkit
leat veahkaválddi neavvut.
6Sudno juonain mun in fuola,
sudno fárrui mun in searvva.
Moaris soai leaba goddán olbmáid,
iešválddálaččat čuohppan
vuovssáid čeavžžáid.
7
21,2č
Garuhuvvon lehkos sudno moarri,
dasgo dat lea giivvis,
sudno suhttu,
dasgo dat lea garas.
Mun háddjen sudno
Jakoba čearddaid seahká,
biđgen sudno miehtá Israela.
8
1 Muit 5,2
Juda, du vieljat rámidit du.
Du giehta lea
vašálaččaidat niskkis,
du ovdii luoitádit áhčát bártnit.
9
24,9
5 Mos 33,7
Alm 5,5
Juda, don nuorra ledjon,
sállaša luhtte leat čuožžilan, bártnážan.
Son lea gorjon,
son vuoiŋŋada nugo ledjon,
dego njiŋŋelas ledjon.
Gii duostá ráfehuhttit su?
1049,10 geasa dat gullá ▶ Masorehtalaš teaksta ii leat čielggas.Ii gonagassoabbi gáidda Judas
iige ráđđensoabbi su gieđas,
ovdal go boahtá son
geasa dat gullá,
su álbmogat jeagadit.
11Son čatná ásenis viidnemurrii,
viidnemuora oaksái ásenvárssás.
Son bassá biktasiiddis viinnis,
gárvvuidis viidnemuorjevaras.
12Su čalmmit leat
seavdnjadeappot go viidni,
su bánit vielgadeappot dego mielki.
13
Sebulon ássá mearragáttis,
rittus gosa skiippat láddejit.
Su rádjá ollá gitta Sidonii.
14
Isaskar lea nanadávttat ásen
mii livvada
oapmegárddiid gaskkas.
15Son oinnii ahte livvasadji
lea hávski ja eanan liekkus.
Son sojaldahtii oalggi
noađi vuollái,
bargagođii šlávvabargguid.
1649,16 Dan >30,6.Dan fuolaha
iežas álbmogii rievtti,
sonnai Israela eará čearddaid láhkái.
17Dan lea gearpmaš geainnu alde,
bálgá guoras mirkoguovdi
mii gáskkesta heastta šušmmiide,
nu ahte riidejeaddji
gahččá maŋás.
18Hearrá, dus mun vuorddán bestojumi!
1949,19 Gad Namma sulastahttá hebreagiel sáni mii mearkkaša “fallehit”.Rievváriid joavkkut
fallehit Gada,
Gad ieš falleha daid maŋŋoša.
20
Ašer gallehuvvo
buoiddes borramušain,
son fállá gonagasaid herskkuid.
21Naftali lea goddeáldu
mii ruohttá luovusin
ja guoddá čáppa misiid.
22Josef lea šattosmuorra,
nuorra šattosmuorra ájagáttis,
dan oavssit geaigájit muvrra badjel.
23Njuollabáhččit hárdet su,
sii báhčalit ja doarrádallet su,
2449,24 Jakoba Veagalaš Israela Ipmila boares namma.muhto su juoksa bissu dávggasin,
su gieđat leat lášmadat.
Jakoba Veagalaččas son oažžu veahki,
sus gii lea Báimman, Israela Bákti,
2549,25 Buotveagalaš >17,1. áhčát Ipmil gii veahkeha du,
Buotveagalaš gii buressivdnida du,
addá buressivdnádusaid badjin almmis ja
buressivdnádusaid čiekŋalasas vuollin,
buressivdnádusaid čiččiin ja goaŧus.
26Áhčát buressivdnádusat
ollet allelii go agálaš várit,
allelii go agálaš dieváid hearvásvuohta.
Bohtoset dat buressivdnádusat
Josefa oassin,
su gii lea oaivámuš vieljaidis gaskkas.
27
Benjamin lea gaikkodeaddji gumpe,
iđedis son borrá stajádusaid,
eahkedis son juogada sállaša.
28Dát leat Israela čearddat, oktiibuot guoktenuppelohkái, ja ná sin áhčči sártnui sidjiide. Iešguđege son buressivdnidii dainna buressivdnádusain mii sutnje gulai.
Jakob jápmá ja hávdáduvvo
29
Dasto Jakob attii sidjiide dáid rávvagiid: “Mun váldojuvvon dál olbmuidan lusa. Hávdádehket mu áhčiidan báldii dan bákteráigái mii lea hetlaš Efrona giettis, 30Makpela giettis, Mamre lahka Kanaanis. Dan gietti Abraham osttii hetlaš Efronis hávdesadjin. 31
25,9
35,29
Dasa leaba hávdáduvvon Abraham ja su áhkká Sara, dasa leaba hávdáduvvon Isak ja su áhkká Rebekka, ja dasa mun hávdádin Lea. 32Dat gieddi ja bákteráigi mii lea das, lea ostojuvvon hetlaččain.”
33Go Jakob lei geargan addimis dáid rávvagiid bártniidasas, de son gesii julggiidis seŋgii. Son jámii, ja son váldojuvvui olbmuidis lusa.