Morašlávlla farao birra
32132,1 Guoktenuppelogát jagi 585 o.Kr. Gč. 20,1.Guoktenuppelogát jagi guoktenuppelogát mánus, mánu vuosttaš beaivvi munnje bođii dát Hearrá sátni: 2
Olmmoš, lávllo morašlávlaga farao, Egypta gonagasa, birra:
Álbmogiid ledjon,
don leat duššaduvvon!
Don ledjet dego ábi guovdi,
don stuhčet jogainat,
moivejit čázi julggiidatguin
ja firrot jogaid mođiid.
3
Ná cealká Hearrá Ipmil:
Mun suhppen fierbmán du badjelii,
eatnat álbmogat bivdet du
mu firpmiin.
4
Esek 29,5
39,4
Mun suhppen du gáddái,
bálkestan du báljes eatnamii.
Mun divttán buot almmi lottiid
seaivut du ala
ja gallehan buot eatnama spiriid
duinna.
5Mun suhppen du goruda váriide,
deavddán legiid du ráppiin.
6Mun laskadan eatnama
varain mii dus golgá,
du varra deavdá jogažiid.
7
50,3
Joel 2,10
3,420
Am 8,9
Go mun čáskadan du heakka,
de mun govččan almmi
ja sevnnjodahtán dan násttiid.
Mun govččan beaivváža balvvaiguin,
mánnu ii šat báitte.
8Buot almmi báiti čuovggaid
mun sevnnjodahtán du dihte.
Mun govččan du eatnama
seavdnjatvuođain,
cealká Hearrá Ipmil.
9Mun muosehuhtán eatnat álbmogiid go gulahan daid gaskii du heavvaneami, miehtá eatnamiid maid don it dovdda. 10
Mun suorggahan du vurbbiin ollu álbmogiid, ja sin gonagasat doarggistit balus go sii oidnet mu likšamin miehki. Go don gahčat, de sii buohkat dohppehallet oktilaš ballui heakkaset dihte.
11Ná cealká Hearrá Ipmil: Babylona gonagasa miehkki falleha du. 12Mun divttán du šlámaideaddji joavkku gahččat soahteolbmáid, goaves báhkiniid, miehkkái. Sii duššadit Egypta goargatvuođa, oppa dan šlámaideaddji joavku duššaduvvo. 13Mun duššadan buot omiid dan eatnogáttiin. Dan čáziid eai moive šat olbmuid juolggit eaige omiid gaccat, 14muhto čáhci golgá buhtisin, šealgadin dego olju, cealká Hearrá Ipmil. 15Mun dagan Egypta meahccin, ávdimin ja olbmoheapmin, mun gottán buohkaid geat ásset doppe. Dalle sii ipmirdit ahte mun lean Hearrá.
16Dát lea morašlávlla, ja morašlávllan dan galgá lávlut. Buot álbmogiid nissonat galget lávlut dan, sii galget lávlut dan Egyptii ja oppa dan šlámaideaddji jovkui, cealká Hearrá Ipmil.
Morašlávlla Egyptii ja eará riikkaide
17Guoktenuppelogát jagi vuosttaš mánus, mánu vihttanuppelogát beaivvi munnje bođii dát Hearrá sátni: 18Olmmoš, váidde Egypta šlámaideaddji joavkku ja dan allanálat olbmáid, váidde, don ja buot álbmogiid nissonat:
Čiekŋalasa eatnamii mun nordadan sin,
daid lusa geat leat mannan hávdái.
19
Leigo du hearvásvuohta
stuorit go earáid?
Njieja, mana vuoiŋŋadit
birračuohpakeahtes olbmuid gaskii!
20Egyptalaččat jovdet
mihkiin sorbmejuvvon olbmuid bárrii,
seaŋga lea gárvvis Egyptii
ja oppa dan šlámaideaddji jovkui.
21Stuorimus sáŋgárat sárdnot
jábmiidáimmus faraoi
ja su veahkeheddjiide:
Birračuohpakeahtes olbmot
leat njiedjan ja boahtán vuoiŋŋadit,
dat geat leat goddojuvvon mihkiin.
22Doppe lea Assur,
ja oppa su soahteveahka
lea hávddiin su birra.
Buohkat leat goddojuvvon,
gahččan miehkkái.
23Sii ožžo hávddi vuolimus rokkis,
Assura hávddi birra njaŋgá
oppa su soahteveahka.
Buohkat leat goddojuvvon,
gahččan miehkkái,
dat geat gilve balu
ealli olbmuid eatnamis.
2432,24 Elam várreeanan Babylona nuorttabealde; dan oaivegávpot lei Susa.Doppe veallá Elam,
ja su hávddi birra njaŋgá
oppa su šlámaideaddji joavku.
Buohkat leat goddojuvvon,
gahččan miehkkái.
Birračuohpakeahttájin sii njidje
čiekŋalasa eatnamii,
dat geat gilve balu
ealli olbmuid eatnamis.
Dál sin oassin lea seammá heahpat
go dain geat leat mannan hávdái.
25Goddojuvvon olbmuid gaskii
oaččui Elam seaŋgga,
ja oppa su šlámaideaddji joavku
lea hávddiin su birra.
Buohkat leat birračuohpakeahtes olbmot,
goddojuvvon mihkiin.
Oktii sii gilve balu
ealli olbmuid eatnamis.
Dál sin oassin lea seammá heahpat
go dain geat leat mannan hávdái.
Goddojuvvon olbmuid gaskkas
lea sin sadji.
26
39,1
32,26 Mešek ja Tubal Gč. 27,13. >Jes 66,19.Doppe njaŋgájit Mešek ja Tubal
ja sin šlámaideaddji joavku
hávddiin sin birra.
Buohkat leat birračuohpakeahtes olbmot,
goddojuvvon mihkiin.
Oktii sii gilve balu
ealli olbmuid eatnamis.
27Sii eai njaŋgá daid sáŋgáriid gaskkas
geat gahčče dolin,
daid geat njidje jábmiidáibmui
oktan soahtevearjjuideasetguin,
ja dál vuoiŋŋadit miehkki oaivvi vuolde
ja galba dávttiid alde.
Oktii sáŋgárat gilve balu
ealli olbmuid eatnamis.
28Don cuvkejuvvot oktan birračuohpakeahtes olbmuiguin ja njaŋgát daid gaskkas geat leat goddojuvvon mihkiin.
29Doppe njaŋgá Edom ja gonagasat ja oaivámuččat geat ledje fámolaččat, muhto dattetge gárte daid gaskii geat ledje goddojuvvon mihkiin. Dál sii veallájit ovttas birračuohpakeahtes olbmuiguin ja daiguin geat leat mannan hávdái. 30
Doppe njaŋgájit buot davvieatnama oaivámuččat ja buot sidonlaččat. Vaikko sii gilve balu, sii gárte mannat vulos goddojuvvon olbmuid gaskii. Sin givrodat jorai heahpadin. Birračuohpakeahttájin sii njaŋgájit daid gaskkas geat leat goddojuvvon mihkiin. Dál sin oassin lea seammá heahpat go dain geat leat mannan hávdái.
31Farao oaidná daid buohkaid ja jeađđašuvvá morrašisttis šlámaideaddji joavkkus dihte. Farao ja oppa su soahteveahka leat goddojuvvon mihkiin, cealká Hearrá Ipmil. 32Mun dikten su gilvit balu ealli olbmuid eatnamis. Dál son biddjojuvvo birračuohpakeahtes olbmuid gaskii, farao ja oppa su šlámaideaddji joavku, cealká Hearrá Ipmil.
Várdájeaddji ovddasvástádus
331Munnje bođii dát Hearrá sátni: 2Olmmoš, sártno álbmogat olbmuide ja daja: Go mun vuolggahan soahteveaga fallehit muhtun eatnama, de doppe lea várdájeaddji gean álbmot lea bidjan várdát. 3Go várdájeaddji oaidná soahteveaga lahkoneamen, de son bosáda dorvve várrehussan álbmogii. 4Jos muhtun gii gullá dorvve jiena, ii beroš várrehusas, muhto gottáhallá vašálažžii, de son lea ieš sivalaš iežas jápmimii. 5Son gal gulai dorvve jiena, muhto ii beroštan várrehusas, ja danin son ieš lea sivalaš. Jos son livččii váldán vára várrehusas, de son livččii gádjon heakkas. 6Jos várdájeaddji oaidná soahteveaga lahkoneamen muhto ii bosát dorvve, de eatnama olbmot eai oaččo várrehusa, ja vašálaš boahtá ja goddá. Dat gii gottáhallá, jápmá gal suttuidis dihte, muhto dan olbmo jápmimis mun bijan várdájeaddji vástidit.
7
Olmmoš, mun bijan du israellaččaid várdájeaddjin. Go don gulat sáni mu njálmmis, de don galggat muitalit sidjiide mu várrehusa. 8Jos mun cealkkán ipmilmeahttumii: “Du ráŋggáštus lea jápmin”, ja don it leat várren su su daguin, de ipmilmeahttun gal jápmá iežas suttuid dihte, muhto su jápmimis mun bijan du vástidit. 9Muhto jos don leat várren ipmilmeahttuma su daguin ja ávžžuhan su jorgalit geainnuinis, iige son jorgal, de son gal jápmá suttuidis dihte, muhto don leat gádjon iežat heakka.
10Olmmoš, daja israellaččaide: Dii dadjabehtet: “Min rihkkumat ja suttut losidahttet min, ja mii roahppánit. Mo mii dalle sáhttit eallit?” 11
Esek 18,2330–32
Joel 2,12č
Daja sidjiide: Nu duohta go mun ealán, cealká Hearrá Ipmil, mun in liiko ipmilmeahttuma jápmimii, muhto dasa ahte son jorgala geainnuinis ja eallá. Jorgalehket! Jorgalehket bahás geainnuineattet! Manin dii jámášeiddet, israellaččat?
12
18,24eč
Olmmoš, daja iežat álbmoga olbmuide: Jos vanhurskkis sudduda, de su vanhurskkisvuohta ii gájo su. Jos ipmilmeahttun jorgala ipmilmeahttunvuođastis, de su ipmilmeahttun eallin ii njeaidde su. Jos vanhurskkis suddudišgoahtá, de son ii šat sáhte dorvvastit iežas vanhurskkisvuhtii. 13Jos mun cealkkán vanhurskásii: “Don oaččut eallit”, muhto son dorvvasta iežas vanhurskkisvuhtii ja dahká vearrivuođa, de buot su vanhurskkis dagut vajáldahttojuvvojit. Son jápmá vearredaguidis dihte. 14Jos mun cealkkán ipmilmeahttumii: “Don galggat jápmit”, muhto son jorgala suttuinis ja dahká dan mii lea riekta ja vuoigat, 15
Esek 18,28
Luk 19,8
máhcaha dan maid lea váldán pántan, addá ruoktot dan maid lea rievidan, doallá eallima báhkkomiid iige šat daga vearrivuođa, de son oažžu eallit. Son ii jáme. 16Buot suttut maid son lea dahkan, vajáldahttojuvvojit. Son dahká dál dan mii lea riekta ja vuoigat, ja danin son oažžu eallit.
17
Du álbmoga olbmot dadjet: “Hearrá geaidnu ii leat vuoigat.” Muhto sin iežaset geaidnu ii leat vuoigat! 18Jos vanhurskkis jorgala vanhurskkisvuođastis ja dahká vearrivuođa, de son jápmá vearredaguidis geažil. 19Jos ipmilmeahttun jorgala ipmilmeahttunvuođastis ja dahká dan mii lea riekta ja vuoigat, de son oažžu eallit. 20Almmatge dii dadjabehtet: “Hearrá geaidnu ii leat vuoigat.” Mun dubmen din, israellaččat, juohkehačča su geainnuid mielde.
Jerusalem lea váldojuvvon
21
33,21 guoktenuppelogát jagi >32,1. Gávpot lea váldojuvvon Babylonialaččat válde Jerusalema sullii 587 o.Kr.Min fáŋgavuođa guoktenuppelogát jagi logát mánus, mánu viđát beaivvi mu lusa bođii Jerusalemis báhtareaddji. Son muitalii: “Gávpot lea váldojuvvon.” 22
Hearrá giehta lei guoskkahan mu eahkedis, ovdal go báhtareaddji bođii, ja son lei rabastan mu njálmmi ovdal go báhtareaddji bođii iđedis, nu ahte mu njálbmi lei rahpasan inge mun lean šat eambbo gielaheapme.
Jerusalemii báhcán olbmuid duopmu
23Munnje bođii dát Hearrá sátni: 24
Esek 11,15
Mal 2,15
Olmmoš, dat geat ásset Israela eatnama viessobázahasaid gaskkas, dadjet: “Abraham lei okta olmmoš, muhto son dattetge oaččui eatnama oapminis. Mii leat eatnagat, vissásit eanan lea addojuvvon min opmodahkan.” 25
19,26
Dan dihte daja sidjiide: Ná cealká Hearrá Ipmil: Dii borrabehtet bierggu mas lea varra, dii bálvalehpet eahpeipmilgovaideattet ja golggahehpet vara. Diigo oččošeiddet eatnama oapmineattet? 26
Dii dorvvastehpet iežadet miehkkái, dahkabehtet ilgadis daguid ja veallábehtet lagamuččadet áhkáin. Diigo oččošeiddet atnit eatnama oapmineattet? 27
7,15
Daja sidjiide: Ná cealká Hearrá Ipmil: Nu duohta go mun ealán, dat geat ásset viessobázahasaid gaskkas, gahččet miehkkái, daid geat leat meahcis, borret spiret ja dat geat orrot bávttiin ja bákteráiggiin, jápmet rohttudávdii. 28Mun dagan eatnama ávdimin ja ruojusin, dan gorges fápmu doddjojuvvo ja Israela ávdin váriin ii jođe oktage. 29Sii ipmirdit ahte mun lean Hearrá, go mun dagan eatnama ávdimin ja ruojusin sin ilgadis daguid dihte.
30Olmmoš, du álbmoga olbmot sártnodit du birra gaskaneaset seaidneguorain ja viessouvssain. Sii buohkat dadjet guhtet guoibmáseaset: “Vulgot gullat, makkár sátni dál lea boahtán Hearrás.” 31
53,1
Matt 7,26
Jak 1,22
Sii bohtet álbmogassii du lusa, čohkánit du ovdii ja guldalit du sániid, muhto sii eai daga daid mielde. Sin njálmmis leat giellásat, ja sii jurddašit dušše iežaset vuoittu. 32Don leat sidjiide dušše dego dakkár gii lávlu ráhkisvuođalávlagiid čáppa jienain ja čuojaha čehpet. Sii gal guldalit du sániid, muhto eai daga daid mielde. 33
Muhto go mu sánit ollašuvvet – ja dat ollašuvvet – de dalle sii ipmirdit ahte sin gaskkas lea leamaš profehta.
Israela báimmanat
341Munnje bođii dát Hearrá sátni: 2
Jer 23,1eč
Sak 11,17
34,2 Israela báimmaniid gonagasat ja oaivámuččat.Olmmoš, gulat duomu Israela báimmaniidda. Gulat duomu, daja daidda álbmoga gehččiide: Ná cealká Hearrá Ipmil: Vuoi din, Israela báimmanat! Dii dikšubehtet dušše iežadet. Eaigo báimmanat galggaše baicce dikšut sávzzaideaset? 3Dii juhkabehtet mielkki, atnibehtet ulluid biktasiiddádet ja njuovvabehtet buoiddimus sávzzaid, muhto ehpet divššo ealu. 4
Mi 2,2
1 Pet 5,3
Dii ehpet leat veahkehan heajuid, ehpet dálkkastan buhcciid ehpetge čatnan lápmašuvvan juolggi. Dii ehpet leat buktán ruoktot daid mat leat čádjidan ehpetge ohcan daid mat leat láhppon. Dii lehpet meannudan goavit sávzzaideattetguin. 5
Matt 9,36
1 Pet 2,25
Go mu sávzzain ii leat leamaš báimman, de dat leat bieđganan ja šaddan meahcispiriid biebmun. 6Mu sávzzat čádjádallet buot váriin ja alla dieváin, dat leat bieđganan miehtá oppa eatnama, iige oktage beroš dain iige oza daid. 7Dan dihte, báimmanat, gullet Hearrá sáni! 8Ná cealká Hearrá Ipmil: Nu duohta go mun ealán, mu sávzzat leat šaddan meahcispiriid stajideamušin ja sálašin, dainna go dain ii leat leamaš báimman. Mu báimmanat eai leat beroštan mu sávzzain. Sii leat dikšon dušše iežaset, muhto mu ealu sii eai leat áimmahuššan. 9Dan dihte, báimmanat, gullet Hearrá sáni! 10Ná cealká Hearrá Ipmil: Mun bijan báimmaniid vástidit, mun gáibidan sis ellon ruoktot. Mun in suova sin šat leat báimmanin, sii eai oaččo šat dikšut iežaset. Mun gájun sávzzaidan sin bániid gaskkas, dat eai šat šatta sin biebmun.
11Ná cealká Hearrá Ipmil: Mun ieš ozan sávzzaidan ja anán dain fuola. 12
Nugo báimman atná fuola sávzzainis go dat leat bieđganan su luhtte, nu munge anán fuola sávzzainan ja gájun daid dain báikkiin gosa dat leat bieđganan balvvaid ja seavdnjatvuođa beaivvi. 13Mun vieččan daid vierroálbmogiid gaskkas, mun čohkken daid vieris eatnamiin ja buvttán daid daid iežaset eatnamii. Mun geahčan daid Israela váriin, legiin ja buot báikkiin gos sáhttá ássat. 14
Mun guođohan daid buori guohtunbáikkis, daid giettit leat Israela alla váriin. Doppe hearvás gittiin dat besset livvadit, Israela váriin dat gávdnet buori guohtuma. 15Mun ieš guođohan sávzzaidan ja doalvvun daid livvadit, cealká Hearrá Ipmil. 16
Mun ozan daid mat leat láhppon, buvttán ruoktot daid mat leat čádjidan, mun čanan lápmašuvvan juolggi, divššun buhcciid ja geahčan vuoimmálaččaid ja gievrraid nugo lea vuoigat.
17
Ja dii, mu sávzzat! Ná cealká Hearrá Ipmil: Mun anán fuola das ahte vuoigatvuohta dáhpáhuvvá sávzzaid, vierccaid ja bohkáid gaskkas. 18Leago didjiide beare uhccán guohtut buoremus guohtunbáikkis, go dii vel duolbmabehtet bázahasage guohtunbáikkisteattet? Leago didjiide beare uhccán juhkat čielga čázi, go dii vel dahkabehtet bázahasa moivvasin julggiideattetguin? 19Mu sávzzat šaddet guohtut dakkár guohtunbáikkis maid dii lehpet duolbman ja juhkat čázi maid dii lehpet dahkan moivvasin.
20Dan dihte cealká Hearrá Ipmil: Mun anán fuola das ahte vuoigatvuohta dáhpáhuvvá buoiddes sávzzaid ja guoira sávzzaid gaskkas. 21Dii lehpet nordadan gilggain ja čoamohasain heajuid, dii lehpet dorron daid čorvviideattetguin dassážii go lehpet daid biđgen ja ádján eret. 22Muhto mun gájun sávzzaidan, vai dat eai šat eambbo šatta stajideamušin. Mun anán fuola das ahte vuoigatvuohta dáhpáhuvvá sávzzaid gaskkas.
23
Esek 37,24
Joh 10,11eč
Mun bijan sin geahččin ovtta báimmana, bálvaleaddján Davida. Son áimmahuššá sin, son lea sin báimman. 24Mun, Hearrá, lean sin Ipmil, ja mu bálvaleaddji David lea sin oaivámuš. Mun, Hearrá, lean sárdnon.
25
Jes 11,6–9
54,10
Jer 23,5č
Esek 37,26
Mun dagan singuin ráfilihtu. Mun duššadan eatnamis meahcispiriid, nu ahte olbmot sáhttet oadjebassan ássat meahcis ja oađđit vuovddis. 26
5 Mos 11,14
Joel 2,23
Mun divttán sin ássat mu vári birra. Mun attán sidjiide arvvi rivttes áigái, ja dat lea buressivdnádusa arvi. 27
Esek 36,30
Muorat šaddadit šaddosiiddiset ja eanan addá šattuidis, ja sii besset eallit oadjebassan iežaset eatnamis. Mun doaján sin geassá ja gájun sin sin šlávvavuođas. Dalle sii ipmirdit ahte mun lean Hearrá. 28Sii eai šatta šat eará álbmogiid sálašin eaige meahcispiriid biebmun, muhto ásset oadjebassan, iige oktage suorggat sin. 29Sii besset gilvit šattolaš eatnamiid, iige sin eatnamis oktage šat dárbbaš nealgut jámas. Eará álbmogat eai beasa šat hiddjidit sin. 30
Esek 20,42
Dalle sii ipmirdit ahte mun, Hearrá, sin Ipmil, lean singuin ja ahte sii, Israel, leat mu álbmot, cealká Hearrá Ipmil. 31
Joh 10,11eč
Dii lehpet mu sávzzat, iežan ealu sávzzat, ja mun lean din Ipmil. Ná cealká Hearrá Ipmil.