Hiskia Juda gonagassan
181
2 Muit 29,1eč
Israela gonagasa Hosea, Ela bártni, goalmmát ráđđenjagi Juda gonagassan šattai Hiskia, Ahasa bárdni. 2Son lei guoktelogiviđajahkásaš go šattai gonagassan, ja son ráđđii Jerusalemis guoktelogiovcci jagi. Su eadni lei Abi, Sakarja nieida. 3
Son dagai dan mii lea riekta Hearrá čalmmiin, aivve nugo su áhčči David lei dahkan. 4
4 Mos 21,8č
5 Mos 7,5
2 Muit 31,1
18,4 Nehuštan sátnestoahkan hebreagiel sániiguin “gearpmaš” ja “veaiki”.Son jávkadii oaffarbáikkiid, cuvkii bácciid ja njeiddii ašeračuolddaid. Son maid časkkii moallun bronsagearbmaša maid Moses lei dahkan. Daid beivviid rádjái israellaččat ledje boaldán oaffariid dan gearbmašii mii gohčoduvvui Nehuštanin. 5Hiskia dorvvastii Hearrái, Israela Ipmilii. Juda gonagasaid gaskkas ii leat oktage su lágáš, ii ovdal su iige su maŋŋil. 6
Son bisui Hearrái oskkáldassan iige gáidan sus, muhto doalai báhkkomiid maid Hearrá lei addán Mosesii. 7
2 Gon 16,7eč
Dan dihte Hearrá lei Hiskiain, ja sutnje lihkostuvai buot maid son dagai. Son stuimmáskii Assyria gonagasa vuostá iige šat bálvalan su. 8Son vuittii filistalaččaid ja válddii sin eatnamiid gitta Gaza ráje, sihke sin uhca gávpogaččaid main lei dušše fáktentoardna ja maiddái sin stuorra ladnegávpogiid.
9
Hiskia njealját ráđđenjagi, dalle go Israela gonagas Hosea, Ela bárdni, ráđđii čihččet jagi, de fallehii Assyria gonagas Salmanassar Samaria gávpoga ja birastahtii dan. 10Golmma jagi geažes Salmanassar válddii gávpoga. Hiskia lei dalle gonagassan guđát jagi, Israela gonagas Hoseagis ovccát jagi. 1118,11 Habor >17,6.Assyria gonagas doalvvui israellaččaid Assyriai ja bijai sin ássat Halahii, Gosanii Habora gáddái ja Media gávpogiidda. 12Nu geavai danin go israellaččat eai lean gullan Hearrá, iežaset Ipmila, jiena, muhto ledje rihkkon su lihtu, buot maid Moses, Hearrá bálvaleaddji, lei gohččon sin doallat. Sii eai lean gullan eaige doahttalan.
Sanherib falleha Jerusalema
13
Jes 36,1eč
Gonagas Hiskia njealljenuppelogát ráđđenjagi Sanherib, Assyria gonagas, fallehii buot Juda ladnegávpogiid ja válddii daid. 1418,14 golbmačuođi taleantta sullii 10260 kilo. golbmačuođi taleantta sullii 1026 kilo.Juda gonagas Hiskia vuolggahii sáni Assyria gonagassii Lakišii: “Mun lean dahkan boastut. Geassát mu luhtte ja máhca ruoktot, de mun dagan visot maid geatnegahtát mu dahkat.” Assyria gonagas gohčui Juda gonagasa Hiskia máksit golbmačuođi taleantta silbba ja golbmalogi taleantta golli. 15
Hiskia attii sutnje buot silbba mii lei Hearrá tempelis ja gonagasa šloahta dávvirgámmáriin. 16Seammás Hiskia, Juda gonagas, gaikkui Hearrá tempela uvssain ja uksastoalppuin golli mainna son ieš lei skoađastan daid, ja attii dan Assyria gonagassii.
17
18,17 Bajitáldá láttu gávpotmuvrra lahka, jáhkkimis Gihonádjaga lahka Kedronleagis; gč. Jes 7,3.Assyria gonagas vuolggahii Lakišis soahteveagaoaivámuččas, alimus hoavvaolbmás ja alimus oaivámuččas oktan stuorra soahteveagain Jerusalemii doalvut sága Hiskiai. Go sii ollejedje Jerusalemii, de sii orustedje Bajitáldá čáhcerenne lusa Bassangietti máđija gurrii. 18Sii rávke gonagasa, ja šloahttaoaivámuš Eljakim, Hilkia bárdni, riikkačálli Šebna ja gonagasa čálli Joah, Asafa bárdni, manne deaivvadit sin. 19Alimus hoavvaolmmái dajai sidjiide: “Almmuhehket Hiskiai ahte stuorra gonagas, Assyria gonagas, dadjá ná: Mii du dahká nu dorvvolažžan? 20Gáttátgo sánit dohkkejit soađis seammá bures go viisodat ja fápmu? Geasa don dorvvastat, go leat stuibmidan mu vuostá? 21
Dál don dorvvastat Egyptii, dan doddjon rávrasoabbái mii bastá dan gihtii gii dasa dorje, ja rehtte dan čađa. Dakkár lea farao, Egypta gonagas, buohkaide geat dorvvastit sutnje. 22Dahje vástidehpetgo dii munnje: ‘Mii dorvvastit Hearrái, Ipmilasamet’? Muhto su oaffarbáikkiid ja áltáriid Hiskia ieš lea jávkadan. Sonhan gohčui Juda ja Jerusalema ássiid rohkadallat aivve dán áltára guoras Jerusalemis. 23Veahtal dal mu hearráin, Assyria gonagasain: Son addá dutnje guokteduhát heastta, jos don sáhtát háhkat daidda riidejeddjiid. 24
Jes 31,1eč
Mo don dalle sáhtášit bihtit ovttage oaivámuččas, mu hearrá uhcimus bálvaleaddjis? Muhto don dorvvastat Egyptii, dan vovnnaide ja riidejeddjiide. 25Ja Hearrá dáhtu vuostágo mun lean boahtán fallehit ja duššadit dán báikki? Hearrá ieš lea gohččon mu fallehit ja duššadit dán eatnama.”
26Eljakim, Hilkia bárdni, ja Šebna ja Joah vástidedje alimus oaivámužžii: “Mii, du bálvaleaddjit, gullat arameagiela. Sártno nappo midjiide arameagillii, ale sártno hebreagillii daid olbmuid gullut geat leat muvrra alde.” 27Muhto alimus oaivámuš vástidii sidjiide: “Leago mu hearrá vuolggahan mu sárdnut dáid sániid dušše dutnje ja du hearrái? Iigo baicce daidda olbmuide geat čohkkájit muvrra alde ja šaddet fargga borrat iežaset baikka ja juhkat iežaset gučča ovttas dinguin?” 28Ja alimus oaivámuš loaiddastii ovdan ja čuorvvui jitnosii hebreagillii: “Gullet stuorra gonagasa, Assyria gonagasa, sáni! 29Ná cealká gonagas: Allet divtte Hiskia beahttit iežadet, son ii sáhte gádjut din. 30Allet divtte Hiskia dájuhit din luohttit Hearrái, go son dadjá: Gal Hearrá gádju min, ii dát gávpot addojuvvo Assyria gonagasa gihtii. 31Allet guldal Hiskia! Ná cealká Assyria gonagas: Vuollánehket munnje ja bohtet mu lusa, de juohkehaš dis oažžu borrat viidnemurjjiid iežas viidnemuoras ja fiikoniid iežas fiikonmuoras ja juhkat iežas gáivvo čázi, 32dassážii go mun boađán ja doalvvun din eatnamii mii lea din iežadet eatnama láhkásaš: Gortni ja viinni, láibbi ja viidnegárddiid, oliivaoljju ja honnega eatnamii. Dii oažžubehtet eallit ehpetge jáme. Allet guldal Hiskia, son dušše viggá fillet din go dadjá: ‘Hearrá gádju min.’ 33
2 Muit 32,13eč
Jes 10,9eč
Leago oktage álbmogiid ipmiliin gádjon iežas eatnama Assyria gonagasa gieđas? 3418,34 Hamat aramealaš riika Orontesjoga gáttis. >2 Sam 8,9. Arpad aramealaš gávpotstáhta Hamata davábealde. Sefarvajim >17,24. Hena ja Avva aramealaččaid gávpogat.Gos leat Hamata ja Arpada ipmilat? Gos leat Sefarvajima, Hena ja Avva ipmilat? Leago oktage ipmil beastán Samaria mu gieđas? 35Guhtemuš buot dáid eatnamiid ipmiliin lea gádjon iežas eatnama mu gieđas? Mo dasto Hearrá sáhttá gádjut Jerusalema mu gieđas?”
36Muhto buohkat orro jávohaga eaige vástidan sutnje, dasgo gonagas lei gieldán sin vástideames. 37Dasto šloahttaoaivámuš Eljakim, Hilkia bárdni, ja riikkačálli Šebna ja gonagasa čálli Joah, Asafa bárdni, bohte Hiskia lusa biktasat gaikkoduvvon ja muitaledje sutnje maid alimus oaivámuš lei dadjan.